บทความโดย
นพ.วัฒนา บุญสม
ผู้อำนวยการศูนย์หัวใจวิชัยเวช
โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม
หลายคนอาจเคยรู้สึกแน่นหน้าอก เหนื่อยง่าย หายใจไม่ทัน หรือเจ็บร้าวไปที่แขน แล้วรู้สึกกังวลว่าเป็นอะไรแน่ เมื่อพบแพทย์และได้รับคำแนะนำว่า “ควรฉีดสีสวนหัวใจ” บางคนอาจตกใจ เพราะฟังดูเหมือนเป็นขั้นตอนใหญ่และเกี่ยวข้องกับโรคร้ายแรง
แต่ในความจริงแล้ว “การฉีดสีสวนหัวใจ” ไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด ตรงกันข้ามกลับเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้แพทย์วินิจฉัยโรคหลอดเลือดหัวใจได้แม่นยำ และวางแผนการรักษาได้อย่างทันท่วงทีก่อนที่อาการจะรุนแรงขึ้น
ฉีดสีสวนหัวใจคืออะไร?
การฉีดสีสวนหัวใจ (Coronary Angiography) คือหัตถการที่ใช้ตรวจดูหลอดเลือดหัวใจว่าเกิดการตีบ ตัน หรือมีความผิดปกติหรือไม่ โดยแพทย์จะสอดสายสวนผ่านหลอดเลือดแดงเข้าสู่หัวใจ แล้วฉีดสารทึบรังสีเข้าไป จากนั้นใช้เครื่องเอกซเรย์ชนิดพิเศษจับภาพการไหลเวียนของเลือด
ผลจากการฉีดสีนี้จะช่วยให้เห็นตำแหน่งและระดับความรุนแรงของหลอดเลือดตีบตันอย่างชัดเจน เพื่อใช้วางแผนการรักษาอย่างแม่นยำ เช่น การขยายหลอดเลือดด้วยบอลลูน ใส่ขดลวด หรือการผ่าตัดบายพาสหัวใจ
อาการแบบไหนที่ควรฉีดสีสวนหัวใจ?
- แน่นหน้าอก เจ็บร้าวไปแขนหรือหลัง
หากคุณมีอาการเจ็บแน่นหน้าอกขณะออกแรง หรือแม้แต่ขณะพัก และอาการดีขึ้นเมื่อหยุดพักหรือใช้ยาไนโตรกลีเซอรีน แพทย์อาจสงสัยว่าคุณมีภาวะหลอดเลือดหัวใจตีบ - เหนื่อยง่าย หายใจไม่ทันกว่าปกติ
เดินขึ้นบันไดไม่กี่ขั้นก็เหนื่อยมาก หรือออกกำลังกายเบา ๆ แล้วรู้สึกอ่อนเพลียผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณว่าเลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจไม่พอ ทำให้หัวใจทำงานหนักขึ้น - เคยมีภาวะหัวใจวาย หรือเสี่ยงหัวใจวายเฉียบพลัน
ผู้ที่เคยมีอาการเจ็บหน้าอกเฉียบพลันและตรวจพบว่าหลอดเลือดหัวใจอุดตัน แพทย์จะใช้การฉีดสีเพื่อประเมินระดับความรุนแรงและวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสม - ผลตรวจอื่นๆ พบความผิดปกติ
เช่น- ผลคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG) ผิดปกติ
- การทดสอบสมรรถภาพหัวใจขณะออกกำลังกาย
- การตรวจด้วยคลื่นเสียงสะท้อนหัวใจ (Echocardiogram) พบว่ากล้ามเนื้อหัวใจทำงานผิดปกติ
- เจ็บหน้าอกเรื้อรัง ใช้ยาแล้วไม่ดีขึ้น แม้รับประทานยาละลายลิ่มเลือดหรือยาไนโตรกลีเซอรีน แต่อาการยังไม่ดีขึ้น หรือมีอาการถี่ขึ้นและรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ ก็อาจต้องตรวจฉีดสีเพื่อให้รู้แน่ชัด
ฉีดสีสวนหัวใจช่วยอะไรได้บ้าง?
- ตรวจพบหลอดเลือดหัวใจตีบหรืออุดตันได้อย่างแม่นยำ
- ช่วยแพทย์ตัดสินใจว่าจะรักษาด้วยยา ขยายหลอดเลือด หรือผ่าตัด
- เพิ่มโอกาสรักษาหายและลดความเสี่ยงหัวใจวายเฉียบพลัน
- ถ้าผลปกติ จะช่วยคลายกังวลและวางแผนดูแลสุขภาพหัวใจอย่างเหมาะสม
ถ้าแพทย์แนะนำให้ฉีดสีสวนหัวใจ ควรทำหรือไม่?
ถ้าแพทย์แนะนำให้ตรวจวิธีนี้ แสดงว่ามีเหตุผลทางการแพทย์ที่ชัดเจน การฉีดสีสวนหัวใจไม่ใช่หัตถการที่ทำโดยไม่จำเป็น แต่เป็นการวินิจฉัยโรคอย่างตรงจุดที่สุดวิธีหนึ่ง
- ถ้าผลออกมาปกติ: ไม่จำเป็นต้องรักษาด้วยหัตถการ แต่ควรควบคุมความดัน เบาหวาน ไขมัน
- ถ้าพบว่าตีบระดับกลางถึงรุนแรง: อาจพิจารณาทำบอลลูน หรือใส่ขดลวด
- ถ้าตีบหลายตำแหน่งหรือซับซ้อน: อาจต้องผ่าตัดบายพาสหัวใจ
คำแนะนำจากแพทย์
“หลายครั้งที่ผู้ป่วยมาหาเมื่ออาการรุนแรงมากแล้ว ซึ่งบางรายอาจไม่ทันรักษา การฉีดสีสวนหัวใจช่วยให้เห็นภาพชัดเจน และนำไปสู่การรักษาที่ช่วยชีวิตได้”
นพ.วัฒนา บุญสม
ผู้อำนวยการศูนย์หัวใจวิชัยเวช โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม
FAQ: คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการฉีดสีสวนหัวใจ
Q: ฉีดสีสวนหัวใจอันตรายไหม?
A: โดยทั่วไปแล้วปลอดภัย ความเสี่ยงที่พบได้น้อย ได้แก่ อาการแพ้สารทึบรังสี หรือมีเลือดออกเล็กน้อยบริเวณที่สอดสายสวน
Q: ต้องนอนโรงพยาบาลไหม?
A: บางรายอาจต้องพักสังเกตอาการ 1 คืน ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของโรคและคำแนะนำของแพทย์
Q: ใช้เวลานานแค่ไหน?
A: ขั้นตอนการฉีดสีใช้เวลาประมาณ 30–60 นาที และอาจต้องพักฟื้นหลังการตรวจประมาณ 4–6 ชั่วโมง
Q: ต้องเตรียมตัวยังไง?
A: ควรงดน้ำและอาหารตามแพทย์สั่ง หยุดยาบางชนิดที่แพทย์ระบุ และแจ้งประวัติแพ้ยาหรือโรคประจำตัวให้ครบถ้วน
สรุป: อย่ารอให้สาย… ถ้ามีอาการ ควรรีบตรวจ
หากคุณมีอาการแน่นหน้าอก เหนื่อยง่าย หรือเคยตรวจพบความผิดปกติของหัวใจ การฉีดสีสวนหัวใจเป็นเครื่องมือสำคัญที่จะช่วยให้แพทย์วางแผนการรักษาได้อย่างถูกต้อง ปลอดภัย และทันท่วงที ยิ่งตรวจพบเร็ว โอกาสรักษาหายก็ยิ่งสูงขึ้น
บทความที่น่าสนใจเพิ่มเติม
ตรวจหัวใจอย่างแม่นยำ ต้องที่ศูนย์หัวใจวิชัยเวชฯ หนองแขม
โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม พร้อมให้คำปรึกษาและบริการตรวจฉีดสีสวนหัวใจ โดยแพทย์เฉพาะทางหัวใจ
นัดหมายแพทย์เฉพาะทางหัวใจ
02-441-6999 ต่อ 5555
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
แผนที่การเดินทาง https://maps.app.goo.gl/gfpniWd1QzeZ89p97