บทความโดย
นพ.ไพศาล ว่องธวัชชัย
แพทย์เฉพาะทาง ศูนย์หัวใจวิชัยเวช
ทำความเข้าใจโรคลิ้นหัวใจเสื่อม ตีบ รั่ว หากคุณหรือคนใกล้ตัวได้รับการวินิจฉัยว่า ลิ้นหัวใจเสื่อม ตีบ หรือรั่ว สิ่งแรกที่อาจผุดขึ้นมาในใจคือ “ต้องรักษายังไง?” และ “จะต้องผ่าตัดหรือเปล่า?”
การรักษาโรคลิ้นหัวใจมี 2 แนวทางหลัก คือ
- การซ่อมลิ้นหัวใจ (Valve Repair)
- การเปลี่ยนลิ้นหัวใจ (Valve Replacement)
ซ่อมลิ้นหัวใจ (Valve Repair)
ใครบ้างที่เหมาะกับการซ่อมลิ้นหัวใจ?
- ผู้ที่มีลิ้นหัวใจรั่วมากกว่าตีบ
- ลิ้นหัวใจยังมีโครงสร้างแข็งแรงพอที่จะแก้ไขได้
- มักใช้กับลิ้นหัวใจไมตรัลและไตรคัสปิด
- ผู้ป่วยอายุน้อยที่ต้องการให้ลิ้นหัวใจใช้งานได้นานโดยไม่ต้องเปลี่ยนใหม่ในอนาคต
ข้อดีของการซ่อมลิ้นหัวใจ
- รักษาลิ้นหัวใจเดิม ทำให้หัวใจทำงานเป็นธรรมชาติมากกว่าการใช้ลิ้นหัวใจเทียม
- ลดความเสี่ยงของลิ่มเลือด ไม่จำเป็นต้องกินยาต้านการแข็งตัวของเลือดตลอดชีวิต
ข้อจำกัดของการซ่อมลิ้นหัวใจ
- ใช้ได้เฉพาะผู้ป่วยบางกลุ่ม โดยเฉพาะลิ้นหัวใจที่ยังไม่เสื่อมรุนแรง
- อาจต้องผ่าตัดซ้ำในอนาคตหากลิ้นหัวใจเสื่อมอีก
เปลี่ยนลิ้นหัวใจ (Valve Replacement)
ใครบ้างที่เหมาะกับการเปลี่ยนลิ้นหัวใจ?
- ผู้ที่มีลิ้นหัวใจตีบหรือรั่วรุนแรงจนไม่สามารถซ่อมได้
- มักใช้กับลิ้นหัวใจเอออร์ติกที่เสื่อมจากอายุหรือหินปูน
- ผู้ที่เคยซ่อมลิ้นหัวใจมาแล้วแต่ไม่ได้ผล
ประเภทของลิ้นหัวใจเทียม
- ลิ้นหัวใจชีวภาพ (Biological Valve) – ทำจากเนื้อเยื่อมนุษย์หรือสัตว์ อายุการใช้งาน 10–20 ปี ไม่ต้องกินยาต้านลิ่มเลือดตลอดชีวิต เหมาะกับผู้สูงอายุ
- ลิ้นหัวใจโลหะ (Mechanical Valve) – ทำจากโลหะและคาร์บอน ใช้งานได้ตลอดชีวิต แต่ต้องกินยาต้านลิ่มเลือดตลอดชีวิต เหมาะกับคนอายุน้อย
อ่านเพิ่มเติม
ข้อดีของการเปลี่ยนลิ้นหัวใจ
- ใช้ได้กับทุกกรณีที่ลิ้นหัวใจเสื่อมรุนแรง
- เลือกประเภทลิ้นหัวใจให้เหมาะกับผู้ป่วยได้
ข้อจำกัดของการเปลี่ยนลิ้นหัวใจ
- ต้องกินยาต้านลิ่มเลือดตลอดชีวิตหากเลือกแบบโลหะ
- ลิ้นหัวใจชีวภาพอาจต้องเปลี่ยนใหม่เมื่อครบอายุการใช้งาน
เปรียบเทียบซ่อมลิ้นหัวใจกับเปลี่ยนลิ้นหัวใจ
| ปัจจัย | ซ่อมลิ้นหัวใจ | เปลี่ยนลิ้นหัวใจ |
| ชนิดของปัญหา | เหมาะกับลิ้นหัวใจรั่ว | เหมาะกับลิ้นหัวใจตีบหรือรั่วรุนแรง |
| อายุของผู้ป่วย | เหมาะกับคนอายุน้อย | เหมาะกับผู้สูงอายุหรือกรณีที่ลิ้นหัวใจเสื่อมมาก |
| การใช้ยาหลังผ่าตัด | ไม่ต้องกินยาต้านลิ่มเลือดตลอดชีวิต | ต้องกินยาต้านลิ่มเลือดหากใช้ลิ้นหัวใจโลหะ |
| ระยะเวลาการใช้งาน | คงลิ้นหัวใจเดิม ใช้งานได้นาน | โลหะอยู่ได้ตลอดชีวิต ชีวภาพอยู่ได้ 10–20 ปี |
ควรเลือกแนวทางใดดี?
ปรึกษาแพทย์คือทางเลือกที่ดีที่สุด การเลือกว่าจะซ่อมหรือเปลี่ยนลิ้นหัวใจควรพิจารณาจากสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย ความรุนแรงของโรค และไลฟ์สไตล์ร่วมด้วย โดยมีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเป็นผู้ช่วยให้คำแนะนำที่เหมาะสมที่สุด
หากลิ้นหัวใจยังแข็งแรง การซ่อมมักเป็นทางเลือกที่ดีกว่า เพราะช่วยคงโครงสร้างเดิม ลดความเสี่ยงของลิ่มเลือด และไม่ต้องใช้ยาต่อเนื่อง
แต่หากลิ้นหัวใจเสียหายรุนแรง การเปลี่ยนลิ้นหัวใจอาจเป็นคำตอบ โดยเลือกให้เหมาะกับอายุและไลฟ์สไตล์ของผู้ป่วย
FAQ คำถามที่พบบ่อย:
Q: ลิ้นหัวใจรั่วกับลิ้นหัวใจตีบแตกต่างกันอย่างไร?
A: ลิ้นหัวใจรั่ว คือ ลิ้นปิดไม่สนิท ทำให้เลือดไหลย้อนกลับ ส่วนลิ้นหัวใจตีบ คือ ลิ้นเปิดไม่สุด ทำให้เลือดไหลผ่านได้ยาก ส่งผลให้หัวใจทำงานหนัก
Q: ต้องผ่าตัดทุกรายหรือไม่?
A: ไม่จำเป็นทุกราย การตัดสินใจขึ้นอยู่กับความรุนแรงและผลวินิจฉัยจากแพทย์
Q: ลิ้นหัวใจชีวภาพกับโลหะต่างกันอย่างไร?
A: ชีวภาพไม่ต้องกินยาต้านลิ่มเลือดตลอดชีวิต แต่มีอายุใช้งานจำกัด ส่วนโลหะอยู่ได้ตลอดชีวิต แต่ต้องกินยาต้านลิ่มเลือดตลอดชีวิต
หากคุณมีอาการเหนื่อยง่าย เจ็บหน้าอก หรือได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคลิ้นหัวใจ อย่ารอช้า! ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ทันที ศูนย์หัวใจวิชัยเวช โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม พร้อมดูแลทุกปัญหาเกี่ยวกับลิ้นหัวใจ โดยทีมแพทย์เฉพาะทางด้านโรคหัวใจ พร้อมเทคโนโลยีการวินิจฉัยและการผ่าตัดที่ทันสมัย
นัดหมายแพทย์เฉพาะทางหัวใจ
02-441-6999 ต่อ 5555
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
แผนที่การเดินทาง https://maps.app.goo.gl/gfpniWd1QzeZ89p97
