ผ่าตัดหัวใจมีกี่แบบ แบบไหนเหมาะกับใคร?

โดย ศาสตราจารย์ คลินิก เกียรติคุณ นพ.ธีรวิทย์ พันธุ์ชัยเพชร
ศัลยแพทย์โรคหัวใจและทรวงอก

ความสำคัญของการผ่าตัดหัวใจ

การผ่าตัดหัวใจเป็นวิธีการรักษาที่สำคัญสำหรับผู้ป่วยโรคหัวใจ

หลายประเภท ศัลยแพทย์หัวใจและทรวงอกใช้เทคนิคที่แตกต่างกันตามอาการและความจำเป็นของแต่ละคน การเลือกวิธีผ่าตัดขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ เช่น สภาพร่างกายของผู้ป่วย ความรุนแรงของโรค และความเสี่ยงในการผ่าตัด เราสามารถแบ่งประเภทการผ่าตัดหัวใจออกเป็น 3 แบบหลัก ได้แก่

1. การผ่าตัดเปิดหัวใจ (Open-heart surgery)

เป็นวิธีที่ใช้กันมากที่สุด โดยศัลยแพทย์จะทำการเปิดทรวงอกและหยุดการทำงานของหัวใจชั่วคราว ผู้ป่วยจะถูกเชื่อมต่อกับเครื่องปอดหัวใจเทียมเพื่อให้เลือดและออกซิเจนไหลเวียนระหว่างผ่าตัด

ใช้สำหรับ

• การผ่าตัดเปลี่ยนลิ้นหัวใจ
• การผ่าตัดบายพาสหลอดเลือดหัวใจ
• การซ่อมแซมโครงสร้างของหัวใจ

ข้อดี

• สามารถแก้ไขปัญหาหัวใจได้อย่างละเอียด

ข้อเสีย

• การฟื้นตัวใช้เวลานาน
• ความเสี่ยงในการติดเชื้อและเสียเลือดมาก
• ผลกระทบต่ออวัยวะอื่นๆ ในร่างกาย

2. การผ่าตัดหัวใจแบบไม่ต้องใช้เครื่องปอดหัวใจเทียม (Off-pump surgery)

เป็นเทคนิคที่ช่วยให้ศัลยแพทย์สามารถทำศัลยกรรมหัวใจขณะที่หัวใจยังคงเต้นอยู่ โดยไม่ต้องใช้เครื่องปอดหัวใจเทียม

ใช้สำหรับ

• การทำบายพาสหลอดเลือดหัวใจ

ข้อดี

• ลดความเสี่ยงจากการใช้เครื่องปอดหัวใจเทียม
• ฟื้นตัวเร็วขึ้น

ข้อเสีย

• มีข้อจำกัดในการทำศัลยกรรมที่ซับซ้อน

3. การผ่าตัดหัวใจผ่านกล้องหรือการผ่าตัดแบบแผลเล็ก (Minimally invasive heart surgery)

เป็นการผ่าตัดที่ใช้แผลขนาดเล็กและเครื่องมือพิเศษ เช่น หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด หรือกล้องส่องผ่านทรวงอก

ใช้สำหรับ

• การเปลี่ยนลิ้นหัวใจบางประเภท
• การซ่อมแซมหัวใจในบางกรณี

ข้อดี

• แผลเล็ก เจ็บน้อย
• ลดการเสียเลือด
• ฟื้นตัวเร็ว

ข้อเสีย

• ใช้ได้กับผู้ป่วยบางรายเท่านั้น
• ต้องพึ่งพาเทคโนโลยีขั้นสูงและทีมแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญ

การเปรียบเทียบวิธีผ่าตัดหัวใจ

กระบวนการเตรียมตัวก่อนและหลังผ่าตัดหัวใจ

ก่อนผ่าตัด

• ตรวจร่างกาย เช่น คลื่นไฟฟ้าหัวใจ เอกซเรย์ทรวงอก และการตรวจเลือด
• งดสูบบุหรี่และควบคุมปัจจัยเสี่ยง เช่น ความดันโลหิตและเบาหวาน
• ปรึกษาศัลยแพทย์เกี่ยวกับความเสี่ยงและแนวทางการฟื้นตัว

หลังผ่าตัด

• ผู้ป่วยต้องได้รับการดูแลในห้อง ICU เพื่อติดตามอาการและป้องกันภาวะแทรกซ้อน
• ต้องมีการกายภาพบำบัดเพื่อช่วยให้ฟื้นตัวเร็วขึ้น
• ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ เช่น การควบคุมอาหารและการออกกำลังกาย

การผ่าตัดหัวใจมีหลายรูปแบบ แต่ละวิธีมีข้อดีและข้อเสียต่างกัน การเลือกใช้เทคนิคใดขึ้นอยู่กับการประเมินของแพทย์และสภาพร่างกายของผู้ป่วย การเตรียมตัวก่อนและดูแลหลังผ่าตัดอย่างเหมาะสมจะช่วยให้ฟื้นตัวได้เร็วขึ้น และลดภาวะแทรกซ้อน ทำให้ผู้ป่วยกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

ติดต่อศูนย์หัวใจวิชัยเวช 24 ชั่วโมง
เราพร้อมให้การดูแล รักษา ป้องกันครอบคลุมโรคหัวใจทั่วไป
และโรคหัวใจในภาวะวิกฤติฉุกเฉิน
02-441-6999 ต่อ 5555
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ  Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา