หากคุณหรือคนที่คุณรักกำลังเผชิญกับปัญหากระดูกหักง่าย คุณอาจสงสัยว่ามีวิธีป้องกันและรับมืออย่างไร ภาวะกระดูกพรุนและกระดูกเปราะเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดปัญหานี้ และส่งผลต่อคุณภาพชีวิต บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจสาเหตุของกระดูกหักในผู้สูงอายุ รวมถึงวิธีป้องกันและการดูแลที่เหมาะสม เพื่อให้คุณและคนที่คุณรักมีสุขภาพที่ดีและปลอดภัยจากภาวะกระดูกหัก
เข้าใจปัญหา: กระดูกหักในผู้สูงอายุ
ปัญหากระดูกหักในผู้สูงอายุเป็นเรื่องที่น่ากังวล เพราะเกิดขึ้นบ่อยและทำให้ชีวิตประจำวันลำบาก สาเหตุหลักคือภาวะกระดูกพรุน ซึ่งทำให้กระดูกสูญเสียความหนาแน่น ทำให้เปราะและหักง่าย แม้จากการกระแทกเพียงเล็กน้อย นอกจากนี้ยังมีปัจจัยเสี่ยงอื่นๆ ที่ทำให้เกิดกระดูกหัก เช่น การลื่นล้ม การมีโรคประจำตัวที่ส่งผลต่อความแข็งแรงของกระดูก และการขาดการออกกำลังกายที่เหมาะสม
ภาวะกระดูกพรุนเกิดขึ้นเนื่องจากการสูญเสียมวลกระดูกที่เป็นผลมาจากกระบวนการเสื่อมสภาพตามธรรมชาติ ซึ่งส่งผลให้กระดูกบางและเปราะง่าย โดยเฉพาะในผู้หญิงหลังวัยหมดประจำเดือนและผู้ชายวัยสูงอายุที่มีการลดลงของฮอร์โมนที่สำคัญ การรับมือกับภาวะนี้จำเป็นต้องทำอย่างต่อเนื่องและปรับวิถีชีวิตให้เหมาะสมเพื่อป้องกันปัญหากระดูกหักที่อาจเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา
ทำไมผู้สูงอายุจึงเสี่ยงกระดูกหัก?
- ภาวะกระดูกพรุน: การลดลงของฮอร์โมนเอสโตรเจนในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน และการลดลงของฮอร์โมนเพศชายในผู้ชายวัยสูงอายุ ทำให้กระดูกสูญเสียความหนาแน่น
- การดูดซึมแคลเซียมลดลง: ผู้สูงอายุดูดซึมแคลเซียมได้น้อยลง ทำให้กระดูกอ่อนแอ
- การใช้ยาบางชนิด: เช่น ยาสเตียรอยด์ อาจทำให้กระดูกบางลง
- โรคเรื้อรัง: เช่น โรคไทรอยด์ทำงานเกิน โรคไตเรื้อรัง อาจส่งผลต่อสุขภาพกระดูก
- การขาดวิตามินดี: วิตามินดีช่วยดูดซึมแคลเซียม และเมื่อขาดจะทำให้กระดูกอ่อนแอ
กระดูกส่วนไหนที่หักแล้วอันตราย?
กระดูกบางส่วนของร่างกายเมื่อหักแล้วอาจส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ เช่น:
- กระดูกสะโพก: กระดูกสะโพกหักเป็นหนึ่งในอาการที่อันตรายที่สุด เนื่องจากมักนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อน เช่น การติดเชื้อ การเกิดลิ่มเลือด และการเคลื่อนไหวที่จำกัด ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิต
- กระดูกสันหลัง: กระดูกสันหลังหักอาจทำให้เกิดความเจ็บปวดอย่างรุนแรงและส่งผลกระทบต่อการเคลื่อนไหว บางกรณีอาจทำให้เกิดภาวะกระดูกกดทับเส้นประสาท ซึ่งมีผลต่อการทำงานของระบบประสาทและความสามารถในการเคลื่อนไหว
- กระดูกข้อมือ: แม้ว่ากระดูกข้อมือหักอาจไม่ทำให้เสียชีวิต แต่จะทำให้การใช้ชีวิตประจำวันยากขึ้น โดยเฉพาะการทำกิจกรรมที่ต้องใช้มือ เช่น การรับประทานอาหารหรือการแต่งตัว
ผลกระทบจากกระดูกหักในผู้สูงอายุ
การกระดูกหักส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุอย่างมาก เช่น:
- ความเจ็บปวด: กระดูกหักทำให้เกิดอาการปวดรุนแรง ซึ่งส่งผลกระทบต่อการนอนหลับและสภาพจิตใจ ทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกท้อแท้และวิตกกังวล
- การเคลื่อนไหวจำกัด: ส่งผลต่อการทำกิจวัตรประจำวัน เช่น การเดิน การลุกนั่ง และการอาบน้ำ ทำให้ต้องพึ่งพาผู้อื่นมากขึ้น ซึ่งอาจส่งผลต่อความรู้สึกอิสระและความภาคภูมิใจในตนเอง
- ภาวะแทรกซ้อน: เช่น การติดเชื้อจากการนอนพักนานเกินไป การเกิดลิ่มเลือดในเส้นเลือด (Deep Vein Thrombosis) และปอดอักเสบจากการนอนนิ่งนาน
- ความเสี่ยงเสียชีวิต: โดยเฉพาะกรณีกระดูกสะโพกหัก ผู้สูงอายุที่กระดูกสะโพกหักมักมีความเสี่ยงเสียชีวิตสูงขึ้นเนื่องจากภาวะแทรกซ้อนและการเคลื่อนไหวที่จำกัด ทำให้สุขภาพโดยรวมเสื่อมลงอย่างรวดเร็ว
วิธีป้องกันและแก้ไขปัญหากระดูกหักในผู้สูงอายุ
- ตรวจสุขภาพกระดูกเป็นประจำ: ควรตรวจอย่างน้อยทุก 1-2 ปี เพื่อประเมินภาวะกระดูกพรุนและความเสี่ยงในการเกิดกระดูกหัก
- รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมและวิตามินดีสูง: เช่น นม ปลาทะเล ผักใบเขียว
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ: การออกกำลังกายแบบรับน้ำหนัก เช่น เดิน วิ่งเหยาะๆ จะช่วยเสริมสร้างกระดูกให้แข็งแรง
- หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง: เช่น การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์
- ปรับปรุงสภาพแวดล้อมให้ปลอดภัย: ลดความเสี่ยงการลื่นล้ม เช่น ติดราวจับในห้องน้ำ
- ทานยาตามแพทย์สั่ง: หากได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคกระดูกพรุน ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์
- ฉีดยาป้องกันภาวะกระดูกพรุน : ปัจจุบันมีการใช้ยาฉีดเพื่อป้องกันและรักษาภาวะกระดูกพรุน ยานี้ช่วยเสริมสร้างความหนาแน่นของกระดูกและลดความเสี่ยงในการเกิดกระดูกหัก ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำและพิจารณาความเหมาะสมในการใช้ยาชนิดนี้
“กระดูกหักง่าย” ไม่ใช่เรื่องปกติของวัยสูงอายุ ป้องกันได้!
ศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม มีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านกระดูกและข้อ ที่พร้อมให้คำปรึกษาและดูแลคุณอย่างใกล้ชิด ตั้งแต่การตรวจวินิจฉัย การรักษา และการฟื้นฟู เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
บทความที่เกี่ยวข้อง
เพราะเรื่องกระดูกและข้อ รอไม่ได้
ปล่อยไว้เรื้อรัง อาจรักษายาก
ติดต่อศูนย์กระดูกและข้อ
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
