บทความโดย
ศาสตราจารย์ คลินิก เกียรติคุณ นพ.ธีรวิทย์ พันธุ์ชัยเพชร
ศัลยแพทย์โรคหัวใจและทรวงอก
มะเร็งปอดเป็นหนึ่งในโรคที่หลายคนกังวล เพราะมักตรวจพบในระยะที่ลุกลามแล้ว แต่รู้หรือไม่ว่ามะเร็งปอดแต่ละระยะมีแนวทางการรักษาที่แตกต่างกัน? การเข้าใจระยะของโรคตั้งแต่ต้นจึงเป็นกุญแจสำคัญที่จะช่วยให้วางแผนรักษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเพิ่มโอกาสรอดชีวิต
มาทำความเข้าใจว่ามะเร็งปอดแต่ละระยะเป็นอย่างไร และมีแนวทางการรักษาแบบไหนบ้าง
มะเร็งปอดมีกี่ชนิด?
มะเร็งปอดแบ่งออกเป็น 2 ชนิดหลัก โดยแต่ละชนิดมีการเจริญเติบโตและแพร่กระจายของโรคที่แตกต่างกัน ได้แก่:
มะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก (NSCLC – Non-Small Cell Lung Cancer)
- เป็นชนิดที่พบได้บ่อยที่สุด คิดเป็นประมาณ 85% ของมะเร็งปอดทั้งหมด
- เจริญเติบโตและแพร่กระจายค่อนข้างช้าเมื่อเทียบกับชนิดเซลล์เล็ก
- สามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัด เคมีบำบัด การฉายรังสี และการรักษาแบบมุ่งเป้า
มะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก (SCLC – Small Cell Lung Cancer)
- พบได้น้อยกว่า แต่มีความรุนแรงสูงกว่า เพราะแพร่กระจายเร็วมาก
- มักพบในผู้สูบบุหรี่ และมักถูกวินิจฉัยเมื่อโรคอยู่ในระยะลุกลามแล้ว
- การรักษาหลักคือเคมีบำบัดและภูมิคุ้มกันบำบัด เนื่องจากมักไม่สามารถผ่าตัดได้
มะเร็งปอดมีกี่ระยะ?
มะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก (NSCLC)
แบ่งออกเป็น 4 ระยะหลัก:
ระยะที่ 1
- ก้อนมะเร็งยังอยู่เฉพาะในปอด ไม่มีการกระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองหรืออวัยวะอื่น
- แนวทางการรักษา: ผ่าตัดเอาก้อนมะเร็งออกได้ และอาจใช้เคมีบำบัดเสริมเพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ
ระยะที่ 2
- ก้อนมะเร็งเริ่มแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองใกล้ปอด หรือเริ่มมีขนาดใหญ่ขึ้น
- แนวทางการรักษา: ผ่าตัดเป็นทางเลือกหลัก ร่วมกับการใช้เคมีบำบัดและการฉายรังสี เพื่อกำจัดเซลล์มะเร็งที่อาจหลงเหลืออยู่
ระยะที่ 3
- มะเร็งแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ไกล หรือลุกลามไปโครงสร้างสำคัญ เช่น หลอดเลือดใหญ่หรือหัวใจ
- แนวทางการรักษา: มักใช้เคมีบำบัด ร่วมกับการฉายรังสีเป็นหลัก และอาจใช้ยามุ่งเป้า/ภูมิคุ้มกันบำบัดร่วมด้วย หรืออาจพิจารณาผ่าตัดในบางกรณีเท่านั้น
ระยะที่ 4
- มะเร็งแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่นๆ เช่น สมอง กระดูก ตับ หรือไต เป็นระยะที่ลุกลามมากที่สุด
- แนวทางการรักษา: ใช้เคมีบำบัด การฉายรังสี หรือการรักษาแบบมุ่งเป้า เพื่อควบคุมโรคและลดอาการ
มะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก (SCLC)
แบ่งเป็น 2 ระยะใหญ่:
ระยะจำกัด (Limited Stage)
- มะเร็งยังอยู่ในข้างเดียวของปอด และอาจแพร่ไปยังต่อมน้ำเหลืองใกล้เคียง
- การรักษา: เคมีบำบัดและการฉายรังสีเป็นหลัก
ระยะลุกลาม (Extensive Stage)
- มะเร็งแพร่กระจายไปอีกข้างของปอดหรืออวัยวะอื่นๆ
- การรักษา: เน้นเคมีบำบัดและภูมิคุ้มกันบำบัด เพื่อลดอาการและยืดอายุผู้ป่วย
สรุป
มะเร็งปอดในแต่ละระยะมีแนวทางการรักษาที่แตกต่างกัน ตั้งแต่การผ่าตัดในระยะต้น ไปจนถึงการใช้ยาเคมีบำบัด ยามุ่งเป้า และภูมิคุ้มกันบำบัดในระยะลุกลาม หากได้รับการวินิจฉัยตั้งแต่ระยะเริ่มต้น โอกาสรักษาหายก็สูงขึ้น ดังนั้น หากคุณหรือคนใกล้ตัวมีอาการผิดปกติ เช่น ไอเรื้อรัง หายใจติดขัด หรือเจ็บหน้าอก ควรเข้ารับการตรวจสุขภาพปอดโดยเร็ว
บทความที่เกี่ยวข้อง
- มะเร็งปอดเกิดจากอะไร รู้อาการแต่ละระยะ ก่อนลุกลาม
- ตรวจมะเร็งปอดด้วย Low Dose CT Scan ตรวจได้เลยไม่ต้องรอให้มีอาการ
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
Q: มะเร็งปอดรักษาหายได้ไหม?
A: หากตรวจพบในระยะเริ่มต้น มะเร็งปอดสามารถรักษาหายได้โดยการผ่าตัด และการดูแลติดตามอย่างใกล้ชิด
Q: มะเร็งปอดระยะสุดท้ายอยู่ได้นานแค่ไหน?
A: ขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็ง การตอบสนองต่อการรักษา และสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย โดยทั่วไปผู้ป่วยที่ได้รับการดูแลประคับประคองจะมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นและอยู่ได้นานขึ้น
Q: การตรวจหามะเร็งปอดต้องทำอย่างไร?
A: สามารถตรวจได้ด้วยการเอกซเรย์ปอด หรือเพื่อความแม่นยำควรตรวจ Low Dose CT Scan หรือตรวจเสมหะร่วมกับการเจาะชิ้นเนื้อเพื่อวินิจฉัย
Q: ใครคือกลุ่มเสี่ยงมะเร็งปอด?
A: ผู้สูบบุหรี่ ผู้ที่สัมผัสควันบุหรี่หรือสารพิษในอากาศ และผู้มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งปอด
ปรึกษาแพทย์เฉพาะเรื่องการรักษามะเร็งปอดได้ที่ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม พร้อมทีมแพทย์เฉพาะทางด้านทรวงอกและปอด ให้บริการตรวจวินิจฉัยมะเร็งปอดครบวงจร ทั้งเอกซเรย์ปอด CT Scan การเจาะชิ้นเนื้อ และวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสม
ติดต่อขอคำปรึกษาได้ที่
รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา