มะเร็งปอดเกิดจากอะไร รู้เท่าทันอาการแต่ละระยะ ก่อนลุกลาม

บทความโดย
นพ.ศิษฎา หาญสุรนันท์
แพทย์ประจำคลินิกอายุรกรรมเฉพาะทาง

มะเร็งปอดคืออะไร?

มะเร็งปอดคือโรคร้ายที่เกิดจากการที่เซลล์ในปอดเจริญเติบโตผิดปกติ จนกลายเป็นเนื้องอกและสามารถแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่นได้ ถือเป็นหนึ่งในโรคมะเร็งที่พบได้บ่อยในคนไทย และมีอัตราการเสียชีวิตสูง โดยเฉพาะในกลุ่มผู้สูงอายุ และผู้ที่มีประวัติสูบบุหรี่เป็นเวลานาน

สาเหตุของมะเร็งปอด

ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งปอด ได้แก่

• การสูบบุหรี่ (ทั้งผู้สูบเองและผู้ได้รับควันบุหรี่มือสอง)
• มลพิษทางอากาศ เช่น ฝุ่นควัน PM2.5
• การสัมผัสสารเคมีอันตราย เช่น แร่ใยหิน (อะสเบสตอส)
• พันธุกรรมหรือมีประวัติคนในครอบครัวเคยเป็นมะเร็งปอด

ผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ก็ยังมีโอกาสเสี่ยงหากอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีมลพิษหรือสารก่อมะเร็งต่อเนื่อง

มะเร็งปอดมีกี่ชนิด?

1. มะเร็งปอดชนิดเซลล์ไม่เล็ก (Non-Small Cell Lung Cancer – NSCLC)
   พบได้บ่อยที่สุด ประมาณ 80–85% ของผู้ป่วยทั้งหมด พัฒนาช้าเมื่อเทียบกับอีกชนิด
2. มะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก (Small Cell Lung Cancer – SCLC)
   พบได้ราว 15–20% แต่ลุกลามอย่างรวดเร็ว มักแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่นในระยะสั้น

การทราบชนิดของมะเร็งช่วยกำหนดแนวทางการรักษาได้แม่นยำขึ้น

ระยะของมะเร็งปอด

มะเร็งปอดแบ่งออกเป็น 4 ระยะหลัก โดยพิจารณาจากขนาดของก้อนมะเร็ง การลุกลามสู่ต่อมน้ำเหลือง และการแพร่กระจาย

• ระยะที่ 1: มะเร็งยังอยู่ในปอด ไม่มีการลุกลาม
• ระยะที่ 2: มะเร็งลุกลามเข้าเนื้อเยื่อใกล้เคียงหรือต่อมน้ำเหลืองใกล้ ๆ
• ระยะที่ 3: แพร่กระจายไปต่อมน้ำเหลืองส่วนกลางทรวงอก
• ระยะที่ 4: แพร่กระจายไปอวัยวะอื่น เช่น สมอง ตับ หรือกระดูก

อาการของมะเร็งปอดในแต่ละระยะ

ระยะเริ่มต้น (1–2)

• ไอแห้งเรื้อรัง หรือมีเสมหะปนเลือด
• หายใจติดขัด เจ็บหน้าอก
• เสียงแหบโดยไม่มีสาเหตุ
• เบื่ออาหาร น้ำหนักลด

ระยะกลาง (3)

• ไอรุนแรงขึ้น
• เหนื่อยง่าย
• น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว
• ต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอโต

ระยะลุกลาม (4)

• ไอเป็นเลือดชัดเจน
• หายใจลำบาก
• ปวดกระดูก ปวดศีรษะ
• อาการทางระบบประสาท เช่น เวียนศีรษะ อ่อนแรง

การตรวจวินิจฉัยมะเร็งปอด

การตรวจคัดกรองและวินิจฉัยอย่างแม่นยำสามารถช่วยตรวจพบโรคตั้งแต่ระยะเริ่มต้น:

• เอกซเรย์ปอด (Chest X-ray) – ตรวจเบื้องต้น
• CT Scan (Low Dose CT Scan) – ให้ภาพชัดเจนกว่าการเอกซเรย์
• PET-CT Scan – ตรวจหาการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง
• การเจาะชิ้นเนื้อ (Biopsy) – ยืนยันการวินิจฉัยและตรวจชนิดของมะเร็ง

อ่านเพิ่มเติม

• เป็นมะเร็งหรือไม่ ตรวจได้จากเลือด
• ตรวจมะเร็งปอด Low Dose CT Scan ตรวจได้เลย ไม่ต้องรอให้มีอาการ

แนวทางการรักษามะเร็งปอด

การป้องกันมะเร็งปอด

• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และควันบุหรี่มือสอง
• หลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีมลพิษทางอากาศสูง
• ตรวจสุขภาพประจำปี โดยเฉพาะผู้ที่มีความเสี่ยงสูง
• รับประทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น ผัก ผลไม้

FAQ (คำถามที่พบบ่อย)

Q: มะเร็งปอดเกิดจากอะไร?
A: สาเหตุหลักคือการสูบบุหรี่ รองลงมาคือมลพิษทางอากาศ สารพิษ และพันธุกรรม

Q: มะเร็งปอดมีกี่ระยะ?
A: แบ่งออกเป็น 4 ระยะ ตั้งแต่ก้อนมะเร็งยังจำกัดในปอด จนถึงระยะที่แพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น

Q: อาการเริ่มต้นของมะเร็งปอดคืออะไร?
A: อาการที่พบได้ เช่น ไอเรื้อรัง เสียงแหบ เหนื่อยง่าย เจ็บหน้าอก และน้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ

Q: ตรวจมะเร็งปอดได้อย่างไร?
A: แนะนำให้ตรวจด้วย Low Dose CT Scan ซึ่งให้ผลชัดเจนกว่าการเอกซเรย์ทั่วไป

Q: ระยะ 4 มะเร็งปอดยังรักษาได้ไหม?
A: แม้จะรักษาไม่หายขาด แต่สามารถยืดชีวิตและบรรเทาอาการได้ ด้วยการดูแลแบบองค์รวมและใช้การรักษาที่เหมาะสม

ตรวจและรักษามะเร็งที่ ศูนย์อายุรกรรมเฉพาะทาง รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม

• มีแพทย์เฉพาะทางด้านโรคระบบทางเดินหายใจและมะเร็ง
• มีเครื่อง CT Scan แบบ Low Dose พร้อมให้บริการ
• ใกล้พื้นที่หนองแขม อ้อมน้อย และเขตฝั่งธนฯ เดินทางสะดวก
• ให้บริการครบวงจรตั้งแต่ตรวจ วินิจฉัย ติดตามผล ไปจนถึงวางแผนการรักษาโดยทีมสหสาขา

หากคุณมีอาการไอเรื้อรัง หายใจลำบาก หรือสงสัยว่าอาจเป็นมะเร็งปอด อย่ารอให้โรคลุกลามขอแนะนำให้เข้ารับการตรวจ CT Scan และประเมินความเสี่ยงกับแพทย์เฉพาะทางที่
ศูนย์อายุรกรรมเฉพาะทาง โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม

ติดต่อขอคำปรึกษาได้ที่
ศูนย์อายุรกรรม รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ  Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา