หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันคืออะไร?
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน (Sudden Cardiac Arrest) คือภาวะที่หัวใจหยุดสูบฉีดเลือดอย่างกะทันหัน ทำให้ร่างกายขาดออกซิเจนในทันที หากไม่ได้รับการช่วยเหลือภายในไม่กี่นาที มีโอกาสเสียชีวิตสูง
โดยทั่วไปแล้วภาวะนี้มักเกิดกับผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีโรคหัวใจเรื้อรัง แต่ในความเป็นจริง กลุ่มวัยรุ่นหรือคนอายุน้อยก็สามารถเกิดภาวะนี้ได้ หากมีปัจจัยเสี่ยงแฝงอยู่โดยไม่รู้ตัว
เคสจริงจากศูนย์หัวใจวิชัยเวช รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
หนึ่งในเคสจริงที่เกิดขึ้นกับวัยรุ่นชายอายุเพียง 22 ปี ไม่มีโรคประจำตัว มาด้วยอาการเจ็บหน้าอกเล็กน้อย ขณะไปเยี่ยมเพื่อนที่อยู่ใกล้โรงพยาบาล แต่จู่ ๆ ก็หมดสติลงอย่างกะทันหัน โชคดีที่เพื่อนรีบนำส่งโรงพยาบาลทันที
“คนไข้มาถึงห้องฉุกเฉิน ทีมแพทย์พบว่าเขาหยุดหายใจ หัวใจไม่เต้น ต้องทำ CPR และใส่ท่อช่วยหายใจ เมื่อเช็กคลื่นไฟฟ้าหัวใจพบว่าหัวใจเต้นผิดจังหวะ ต้องช็อกไฟฟ้า หลังจากนั้นชีพจรเริ่มกลับมา…”
“เราสงสัยว่าเป็นภาวะหลอดเลือดหัวใจอุดตันเฉียบพลัน ซึ่งแม้จะไม่คาดคิดในคนอายุ 22 ปี แต่ก็มีโอกาสเกิดขึ้นได้ ทีมศูนย์หัวใจจึงรีบพาเข้าห้องสวนหัวใจ พบว่าหลอดเลือดอุดตันจริง และได้ใส่ขดลวดเคลือบยา (Stent) เพื่อเปิดหลอดเลือดได้ทัน” นพ.วัฒนา บุญสม ผู้อำนวยการศูนย์หัวใจวิชัยเวช ผู้ให้การรักษา
หัวใจหยุดเต้นในคนอายุน้อย เกิดจากอะไร?
- หลอดเลือดหัวใจอุดตันเฉียบพลัน
มักสัมพันธ์กับพฤติกรรมเสี่ยง เช่น การสูบบุหรี่ ความเครียดสะสม หรือไขมันในเลือดสูง - หัวใจเต้นผิดจังหวะ (Arrhythmia)
อาจไม่มีอาการนำ และเป็นสาเหตุสำคัญของภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน - โรคหัวใจโดยกำเนิด หรือกล้ามเนื้อหัวใจหนา
บางรายไม่เคยตรวจร่างกาย อาจมีภาวะซ่อนอยู่ตั้งแต่เด็ก - การใช้สารกระตุ้น เช่น บุหรี่ไฟฟ้า ยาบางชนิด
มีผลกระทบต่อหลอดเลือดและการนำกระแสไฟฟ้าภายในหัวใจ
สัญญาณเตือนที่ไม่ควรละเลย
- เจ็บหน้าอกเฉียบพลัน
- ใจสั่น หอบ เหนื่อยง่าย
- หน้ามืด วูบ หมดสติ
- อาการคล้ายจะเป็นลมโดยไม่มีเหตุชัดเจน
หากเกิดอาการเหล่านี้โดยไม่ทราบสาเหตุ ควรรีบพบแพทย์ทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของโรคหัวใจ
ภาวะหัวใจหยุดเต้นหายเองได้ไหม?
ไม่ได้
ภาวะนี้ต้องได้รับการช่วยชีวิตทันที เช่น การทำ CPR หรือการช็อกไฟฟ้า ไม่เช่นนั้นอาจเกิดภาวะสมองขาดออกซิเจน และเสียชีวิตภายในไม่กี่นาที
แนวทางการรักษาในภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน
- การทำ CPR และ Defibrillation หรือช็อกหัวใจด้วยไฟฟ้า เพื่อ “รีเซ็ต” จังหวะหัวใจที่ผิดปกติเป็นขั้นตอนเบื้องต้นที่ต้องทำทันทีภายใน 3–5 นาที
- การสวนหัวใจและใส่ Stent
ใช้ในกรณีที่เกิดจากหลอดเลือดหัวใจอุดตัน เป็นการรักษาที่ช่วยชีวิตได้ทันที - ระบบสหสาขาวิชาชีพที่พร้อม 24 ชั่วโมง
ต้องมีศูนย์หัวใจที่พร้อมทั้งทีมแพทย์ เครื่องมือ และห้องสวนหัวใจที่เปิดตลอดเวลา
ตรวจหัวใจไว้ก่อน ป้องกันภาวะเฉียบพลัน
การตรวจสุขภาพหัวใจเบื้องต้นเหมาะกับคนที่มีพฤติกรรมเสี่ยงหรือมีประวัติครอบครัว เช่น
- ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG)
- ตรวจคลื่นเสียงหัวใจ (Echo)
- ตรวจไขมัน ความดัน น้ำตาล
- ตรวจสวนหัวใจ (ในกลุ่มเสี่ยง)
FAQ คำถามที่พบบ่อย
Q: คนอายุ 20–30 ปี มีโอกาสหัวใจหยุดเต้นไหม?
A: มี แม้จะน้อยกว่ากลุ่มผู้สูงอายุ แต่ถ้ามีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น สูบบุหรี่ ดื่มหนัก หรือความเครียดสูง ก็เกิดได้
Q: การใส่ขดลวดหัวใจ (Stent) ทำยากไหม?
A: ทำผ่านสายสวนโดยไม่ต้องผ่าตัดใหญ่ ใช้เวลาไม่นาน และช่วยเปิดหลอดเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Q: CPR ช่วยชีวิตได้จริงหรือ?
A: ได้ ถ้าทำถูกวิธีและเร็วพอ โดยเฉพาะก่อนที่สมองจะขาดออกซิเจน (ภายใน 3–5 นาที)
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน รักษาได้ถ้าทันเวลา
ศูนย์หัวใจ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม
พร้อมช่วยชีวิตด้วยระบบฉุกเฉินครบวงจร ทั้งทีมแพทย์เฉพาะทาง
ห้องสวนหัวใจ และอุปกรณ์ CPR / Defibrillator ครบถ้วน
หากคุณหรือคนใกล้ตัวมีอาการเจ็บหน้าอก หน้ามืด ใจสั่น
อย่ารอให้สายเกินไป — รีบตรวจหัวใจวันนี้
นัดหมายแพทย์เฉพาะทางหัวใจ
02-441-6999 ต่อ 5555
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
แผนที่การเดินทาง https://maps.app.goo.gl/gfpniWd1QzeZ89p97