เนื้องอกกระดูก อันตรายไหม? วิธีสังเกตอาการ สาเหตุ และแนวทางรักษา

บทความโดย
นพ.สุรศักดิ์ ประชาพิพัฒ
แพทย์ประจำศูนย์กระดูกและข้อ

เนื้องอกกระดูกคืออะไร? ต่างจากมะเร็งกระดูกหรือไม่

เนื้องอกกระดูกคือก้อนเนื้อที่เกิดขึ้นภายในกระดูกหรือบนผิวกระดูก สามารถเกิดได้จากการเจริญเติบโตของเซลล์กระดูกที่ผิดปกติ ซึ่งอาจเป็นเนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรง (Benign) หรือเนื้องอกชนิดร้ายแรง (Malignant) ที่สามารถพัฒนาไปเป็นมะเร็งกระดูกได้

ความแตกต่างระหว่างเนื้องอกกระดูกทั่วไปกับมะเร็งกระดูกคือ เนื้องอกกระดูก มักไม่แพร่กระจายไปยังส่วนอื่นของร่างกาย แต่ถ้าเป็น มะเร็งกระดูก จะมีการลุกลามและกระจายผ่านกระแสเลือดหรือระบบน้ำเหลืองไปยังอวัยวะสำคัญได้ จึงจำเป็นต้องวินิจฉัยอย่างแม่นยำโดยแพทย์เฉพาะทาง

เนื้องอกกระดูกเกิดจากอะไร?

สาเหตุของเนื้องอกกระดูกยังไม่สามารถระบุได้ชัดเจน แต่มีปัจจัยเสี่ยงหลายประการที่อาจเกี่ยวข้อง ได้แก่:

• พันธุกรรม: บางคนมีความผิดปกติทางยีนที่เพิ่มโอกาสเกิดเนื้องอกหรือมะเร็งกระดูก
• การเจริญเติบโตผิดปกติของกระดูก: โดยเฉพาะในวัยเด็กหรือวัยรุ่นที่กระดูกกำลังพัฒนาอย่างรวดเร็ว
• การติดเชื้อเรื้อรัง: การอักเสบหรือการติดเชื้อกระดูกที่ไม่ได้รับการรักษาเป็นเวลานาน
• การได้รับรังสี: เช่น การฉายรังสีรักษาโรคอื่นในอดีต
• โรคประจำตัว: เนืองอกกระดูกบางชนิดที่สามารถกลายเป็นมะเร็งกระดูกได้

เนื้องอกกระดูกอันตรายไหม?

ไม่ใช่เนื้องอกกระดูกทุกชนิดจะเป็นอันตราย แต่หากเป็นเนื้องอกชนิดร้ายแรงหรือมีการเปลี่ยนแปลงผิดปกติ เช่น ขนาดโตขึ้นอย่างรวดเร็ว ปวดกระดูกเรื้อรัง หรือกระดูกเปราะหักง่าย อาจเป็นสัญญาณของ มะเร็งกระดูก ซึ่งต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยและรักษาโดยเร็ว

อ่านเพิ่มเติม มะเร็งกระดูก สาเหตุ อาการ การรักษาและโอกาสการรอดชีวิต https://vichaivej-nongkhaem.com/health-info/chronic-bone-pain-bone-cancer

อาการของเนื้องอกกระดูก ปวดตรงไหนบ้าง?

อาการของเนื้องอกกระดูกอาจแตกต่างกันไปตามตำแหน่งและชนิด แต่โดยทั่วไปอาจพบอาการดังนี้:

• ปวดกระดูกเฉพาะที่หรือเป็น ๆ หาย ๆ โดยไม่มีสาเหตุ
• ปวดรุนแรงขึ้นตอนกลางคืนหรือขณะพัก
• มีก้อนหรือบวมผิดปกติบริเวณกระดูก
• กระดูกหักง่ายแม้ไม่ได้รับแรงกระแทกรุนแรง
• เคลื่อนไหวข้อต่อใกล้ก้อนได้ลำบาก
• มีอาการชาตามแขนหรือขาที่ใกล้ตำแหน่งของเนื้องอก (ถ้าเนื้องอกกดทับเส้นประสาท)

ตำแหน่งที่พบบ่อย ได้แก่ กระดูกขา กระดูกเข่า กระดูกแขน กระดูกสะโพก และกระดูกสันหลัง

วิธีสังเกตเนื้องอกกระดูกและมะเร็งกระดูก

ใครเสี่ยงเป็นเนื้องอกกระดูกมากที่สุด?

• เด็กและวัยรุ่นที่กระดูกกำลังเจริญเติบโต
• ผู้ที่มีประวัติครอบครัวเป็นเนื้องอกหรือมะเร็งกระดูก
• ผู้ที่เคยได้รับการฉายรังสีในบริเวณกระดูก
• ผู้ป่วยที่มีเคยมีการวินิจฉัยเนื้องอกกระดูกบางชนิด
• ผู้ที่มีการติดเชื้อเรื้อรังของกระดูก

การตรวจวินิจฉัยเนื้องอกกระดูก

เพื่อวินิจฉัยว่าเป็นเนื้องอกชนิดใด และประเมินความเสี่ยงในการเป็นมะเร็ง แพทย์อาจแนะนำการตรวจดังนี้:

• เอกซเรย์ (X-ray): เพื่อดูความผิดปกติของโครงสร้างกระดูก
• MRI: ตรวจดูการลุกลามของเนื้อเยื่อ เส้นเลือดและเส้นประสาทรอบเนื้องอก
• CT Scan: เพื่อประเมินขอบเขตการลุกลามทำลายกระดูก และการลุกลามไปอวัยวะสำคัญ คือ ปอด ตับ และต่อมน้ำเหลือง
• การตัดชิ้นเนื้อ (Biopsy): ส่งตรวจทางพยาธิวิทยาเพื่อระบุว่าเป็นเนื้องอกชนิดใด

เนื้องอกกระดูกรักษายังไง? ต้องผ่าตัดหรือไม่

การรักษาขึ้นอยู่กับชนิดและระยะของเนื้องอก ได้แก่:

• การเฝ้าระวัง สังเกตอาการ: สำหรับเนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรงขนาดเล็กที่โตช้าและไม่มีอาการ
• การผ่าตัด: เอาก้อนเนื้องอกออกเพื่อป้องกันการลุกลาม หรือกลายเป็นมะเร็ง
• การฉายรังสีหรือเคมีบำบัด: ใช้ในกรณีเนื้องอกร้ายแรงหรือมะเร็งกระดูก
• การรักษาฟื้นฟู: กายภาพบำบัดเพื่อฟื้นฟูการทำงานของกระดูกและข้อต่อ

โอกาสกลับมาเป็นซ้ำหรือกลายเป็นมะเร็งกระดูก

แม้การรักษาจะช่วยควบคุมโรคได้ แต่ในบางกรณีเนื้องอกกระดูกอาจกลับมาเป็นซ้ำ หรือในผู้ป่วยบางราย เนื้องอกกระดูกชนิดไม่ร้ายแรงอาจกลายเป็นมะเร็งได้หากไม่ได้รับการติดตามอย่างต่อเนื่อง

เมื่อไหร่ควรรีบพบแพทย์เฉพาะทางกระดูกและข้อ

• ปวดกระดูกเรื้อรังโดยไม่ทราบสาเหตุ โดยเฉพาะปวดกลางคืน
• มีก้อนหรือบวมผิดปกติบริเวณกระดูก
• ก้อนโตเร็วเป็นสัปดาห์หรือเดือน
• กระดูกแตกหักง่ายผิดปกติ
• เบื่ออาหาร น้ำหนักลด
• มีอาการชาหรือเคลื่อนไหวข้อได้ลำบาก

FAQ: คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับเนื้องอกกระดูก

Q: เนื้องอกกระดูกอันตรายไหม?
A: ไม่ใช่ทุกชนิดจะอันตราย แต่หากเป็นเนื้องอกชนิดร้ายแรงหรือมะเร็งกระดูก จำเป็นต้องรักษาทันทีเพื่อลดความเสี่ยงการลุกลามไปอวัยวะสำคัญ

Q: เนื้องอกในกระดูกปวดตรงไหน?
A: อาจปวดเฉพาะที่ เช่น เข่า ขา แขน หรือสะโพก และปวดมากขึ้นตอนกลางคืน หรืออาจปวดบริเวณที่มีก้อน

Q: เนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรงมีอะไรบ้าง?
A: เช่น Osteochondroma, Fibrous Dysplasia ซึ่งมักไม่ลุกลาม แต่ต้องติดตามอาการ

Q: ต้องผ่าตัดทุกกรณีไหม?
A: ไม่จำเป็น ขึ้นอยู่กับชนิด ขนาด ตำแหน่ง ผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน และโอกาสในการกลายเป็นมะเร็งกระดูก

ตรวจคัดกรองเนื้องอกกระดูกที่ศูนย์กระดูกและข้อ รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม หากคุณหรือคนใกล้ตัวมีอาการปวดกระดูกเรื้อรัง มีก้อนผิดปกติ หรือสงสัยว่าอาจเป็นเนื้องอกกระดูก อย่าปล่อยทิ้งไว้จนสายเกินไป

ศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม พร้อมทีมแพทย์ แพทย์เฉพาะทางเนื้องอกกระดูกและเนื้อเยื่อเกี่ยวพันและเครื่องมือทันสมัย เช่น X-ray, MRI, CT Scan และการตรวจชิ้นเนื้อ ให้การวินิจฉัยและรักษาอย่างครบวงจร เพื่อความปลอดภัยและลดความเสี่ยงโรคร้ายแรงลุกลาม นัดหมายหรือติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ทันที

เพราะเรื่องกระดูกและข้อ รอไม่ได้
ปล่อยไว้เรื้อรัง อาจรักษายาก
ติดต่อศูนย์กระดูกและข้อ รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ  Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา