โดย นพ.สุธี โรจนวิไลกุล
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ศูนย์ศัลยกรรมผ่านกล้อง ความชำนาญพิเศษผ่าตัดเต้านม
เชื่อว่าผู้หญิงหลายคนคงมีความกังวลใจลึกๆ เกี่ยวกับ “มะเร็งเต้านม” โรคร้ายที่คร่าชีวิตผู้หญิงไทยเป็นอันดับหนึ่ง! แต่รู้ไหมว่า…มะเร็งเต้านม สามารถรักษาให้หายขาดได้ หากตรวจพบตั้งแต่ระยะเริ่มต้น! ดังนั้น เราจึงไม่ควรปล่อยให้ความกังวล มาบดบังโอกาสในการดูแลตัวเอง และ “รู้เท่าทัน” โรคร้ายนี้
บทความนี้ จะพาคุณไป “เช็คสัญญาณเตือน” และทำความเข้าใจ “ปัจจัยเสี่ยง” ต่างๆ ของมะเร็งเต้านม เพื่อให้คุณ สามารถดูแลตัวเองได้อย่างถูกวิธี และ “ลดความเสี่ยง” ของโรคร้ายนี้
มะเร็งเต้านม…เกิดขึ้นได้อย่างไร?
มะเร็งเต้านม เกิดจากเซลล์ผิดปกติในเนื้อเยื่อเต้านม มีการแบ่งตัวผิดปกติ เจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ควบคุมไม่ได้ และลุกลามไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกาย มะเร็งเต้านมสามารถเกิดขึ้นได้กับผู้หญิงทุกคน แต่พบมากในผู้หญิงอายุ 40 ปีขึ้นไป
สัญญาณเตือน…อย่านิ่งนอนใจ!
- คลำพบก้อนที่เต้านม: สังเกตได้จากการคลำ หรืออาจบังเอิญไปสัมผัสโดน ลักษณะก้อนแข็ง ขอบไม่เรียบ ไม่เคลื่อนที่ หรือก้อนที่โตขึ้นอย่างรวดเร็ว
- ผิวหนังเต้านมเปลี่ยนแปลง: เช่น
- ผิวหนังบุ๋ม หนา เป็นร่อง คล้ายเปลือกส้ม
- มีผื่นแดง คัน หรือเป็นสะเก็ด โดยเฉพาะบริเวณลานนม
- มีแผลที่หัวนมหรือลานนม หายช้า
- หัวนมผิดปกติ: เช่น
- หัวนมบอด หัวนมจม หดเข้าไปข้างใน
- มีเลือดหรือของเหลว เช่น หนอง น้ำเหลือง ไหลออกมาจากหัวนม โดยที่ไม่ได้บีบ
- เต้านมบวมแดง: หรือมีอาการปวด ร้อน บวม โดยไม่ทราบสาเหตุ อาจมีอาการคล้ายกับเต้านมอักเสบ
- ต่อมน้ำเหลืองบริเวณรักแร้โต: คลำได้ก้อนแข็งๆ ไม่เจ็บ อาจมีอาการปวด บวม แดง ร่วมด้วย
ปัจจัยเสี่ยง…ใครบ้างเสี่ยงมะเร็งเต้านม?
- เพศหญิง: พบมากในผู้หญิง โดยเฉพาะอายุ 40 ปีขึ้นไป
- กรรมพันธุ์ : มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งเต้านม มะเร็งรังไข่ โดยเฉพาะญาติสายตรง (แม่ พี่สาว น้องสาว ลูกสาว)
- ประวัติการเจ็บป่วย: เคยเป็นมะเร็งเต้านมมาก่อน หรือเป็นโรคบางชนิดที่เพิ่มความเสี่ยง เช่น เนื้องอกเต้านมบางชนิด
- ฮอร์โมน:
- เริ่มมีประจำเดือนเร็ว (ก่อนอายุ 12 ปี)
- หมดประจำเดือนช้า (หลังอายุ 55 ปี)
- ไม่เคยมีบุตร หรือมีบุตรคนแรกหลังอายุ 30 ปี
- ได้รับฮอร์โมน เช่น ฮอร์โมนเพศ ยาคุมกำเนิด หรือการได้รับฮอร์โมนทดแทนในช่วงหมดประจำเดือน อย่างต่อเนื่อง หรือเป็นเวลานาน
- พฤติกรรม:
- ดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ
- สูบบุหรี่
- อ้วน หรือมีน้ำหนักตัวเกิน
- ขาดการออกกำลังกาย
- สิ่งแวดล้อม: สัมผัสรังสี
ตรวจพบเร็ว…โอกาสหายสูง!
หากคุณมีอาการผิดปกติ หรือมีปัจจัยเสี่ยง อย่ารอช้า! รีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย ยิ่งตรวจพบเร็ว โอกาสหายก็ยิ่งมาก
วิธีตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม
- ตรวจเต้านมด้วยตนเอง (Self Breast Exam) : ควรตรวจเป็นประจำทุกเดือน หลังมีประจำเดือน 7-10 วัน โดยยืนหน้ากระจก สังเกตความผิดปกติ และคลำหา ก้อน
- ตรวจเต้านมโดยแพทย์ (Clinical Breast Exam): แพทย์จะตรวจลักษณะ และคลำเต้านม เพื่อหาความผิดปกติ ควรตรวจปีละครั้ง
- ตรวจแมมโมแกรม (Mammogram) : เป็นการเอกซเรย์เต้านม เพื่อตรวจหามะเร็งเต้านมระยะเริ่มต้น แม้จะยังไม่มีอาการ โดยทั่วไป ผู้หญิงอายุ 40 ปีขึ้นไป ควรตรวจ mammogram ทุก 1-2 ปี หรือตามคำแนะนำ
- ตรวจอัลตราซาวนด์เต้านม (Breast Ultrasound): ใช้คลื่นเสียงความถี่สูง สร้างภาพภายในเต้านม มักใช้ร่วมกับ mammogram เพื่อช่วยในการวินิจฉัย
- การตรวจชิ้นเนื้อ (Biopsy): เป็นการนำเนื้อเยื่อเต้านมบางส่วน ไปตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อยืนยันว่าเป็นมะเร็งหรือไม่
ใส่ใจสุขภาพเต้านม…ป้องกันมะเร็งร้าย
- ปรับพฤติกรรม: รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ควบคุมน้ำหนัก งดดื่มแอลกอฮอล์ และงดสูบบุหรี่
- หมั่นตรวจเต้านมด้วยตนเอง: เพื่อให้คุ้นเคยกับลักษณะเต้านมของตนเอง และสามารถสังเกตความผิดปกติได้
- ตรวจสุขภาพเต้านมเป็นประจำ: โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ ตามคำแนะนำ
มะเร็งเต้านม…ป้องกันได้ ใส่ใจสุขภาพ หมั่นสังเกตความผิดปกติ และตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมเป็นประจำ เพื่อสุขภาพที่ดีของเต้านมคุณ
ดูแลร่างกายให้พร้อม เพื่อสุขภาพที่ดี
ป้องกันโรคร้ายแรงที่อาจเกิดขึ้น
ติดต่อ รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
