เส้นเลือดปูด ขาบวม หนักขา เป็นอาการที่หลายคนสงสัยว่าอาจเป็นเส้นเลือดขอด แต่เมื่อต้องเข้ารับการตรวจ หลายคนอาจสับสนระหว่าง Ultrasound และ Duplex Ultrasound ว่าต่างกันอย่างไร และแบบไหนเหมาะกับการตรวจเส้นเลือดขอดมากที่สุด
บทความนี้จะอธิบายความแตกต่างระหว่างทั้งสองแบบ และแนะนำว่าถ้าคุณสงสัยว่าเป็นเส้นเลือดขอด ควรเลือกตรวจแบบไหนเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่แม่นยำที่สุด
Ultrasound กับ Duplex Ultrasound ต่างกันยังไง
Ultrasound ธรรมดา
- ใช้คลื่นเสียงความถี่สูงเพื่อตรวจ โครงสร้างของหลอดเลือด
- แพทย์สามารถดูว่าหลอดเลือดมีการตีบตัน หรือผนังหลอดเลือดหนาขึ้นหรือไม่
- ไม่สามารถตรวจการไหลเวียนของเลือดได้
Duplex Ultrasound
- เป็น Ultrasound ที่มี Doppler Ultrasound เพิ่มเข้ามา
- สามารถดู การไหลเวียนของเลือดแบบเรียลไทม์
- ตรวจหา เลือดไหลย้อนกลับ (สาเหตุหลักของเส้นเลือดขอด) ได้
- ตรวจพบ ลิ่มเลือดอุดตัน ซึ่งอาจเป็นอันตราย
เปรียบเทียบ Ultrasound กับ Duplex Ultrasound
รายการเปรียบเทียบ | Ultrasound ธรรมดา | Duplex Ultrasound |
ดูโครงสร้างหลอดเลือด | ✅ ได้ | ✅ ได้ |
ดูการไหลเวียนของเลือด | ❌ ไม่ได้ | ✅ ได้ |
ตรวจหาเลือดไหลย้อนกลับ (สาเหตุหลักของเส้นเลือดขอด) | ❌ ไม่ได้ | ✅ ได้ |
ตรวจหาลิ่มเลือดอุดตัน | ❌ ไม่ได้ | ✅ ได้ |
เหมาะกับการวินิจฉัยเส้นเลือดขอด | ❌ ไม่แม่นยำพอ | ✅ แม่นยำกว่า |
สรุปง่าย ๆ ถ้าสงสัยว่าเป็นเส้นเลือดขอด ควรเลือก Duplex Ultrasound เพราะให้ข้อมูลที่ครบถ้วนกว่าและช่วยให้แพทย์วินิจฉัยได้แม่นยำ
Duplex Ultrasound ตรวจอะไรได้บ้าง
- ดูว่าเส้นเลือดขอดเกิดจากอะไร – ตรวจว่าลิ้นหลอดเลือดดำทำงานผิดปกติหรือไม่
- ตรวจหาลิ่มเลือดอุดตัน – สำคัญมาก เพราะถ้ามีลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำลึก (DVT) อาจเสี่ยงอันตราย
- ช่วยแพทย์วางแผนการรักษา – ถ้าต้องรักษาด้วยเลเซอร์ (EVLT) หรือคลื่นวิทยุ (RFA) ข้อมูลจาก Duplex Ultrasound จะช่วยให้แพทย์กำหนดตำแหน่งได้แม่นยำ
ขั้นตอนการตรวจ Duplex Ultrasound
- แพทย์ให้ผู้ป่วยนอนราบหรือยืน – เพื่อดูการไหลเวียนของเลือดในท่าต่าง ๆ
- ทาเจลลงบนขา – เพื่อช่วยให้คลื่นเสียงเดินทางได้ดีขึ้น
- ใช้หัวตรวจอัลตราซาวด์กดลงบนผิวหนัง – ภาพจะถูกส่งไปยังจอคอมพิวเตอร์
- ใช้ Doppler Ultrasound ดูการไหลเวียนของเลือด – แพทย์อาจกดที่ขาเบา ๆ เพื่อดูว่ามีการไหลย้อนกลับของเลือดหรือไม่
- เสร็จแล้วกลับบ้านได้เลย – ใช้เวลาประมาณ 20-30 นาที ไม่ต้องพักฟื้น
การตรวจนี้ไม่เจ็บ อาจรู้สึกเย็นจากเจล และอาจมีแรงกดเล็กน้อยจากหัวตรวจ แต่ไม่มีเข็ม ไม่มีรังสี
ใครบ้างที่ควรเข้ารับการตรวจ Duplex Ultrasound
- คนที่มีขาหนัก ปวดเมื่อย ขาบวม หรือเห็นเส้นเลือดปูด
- คนที่มีประวัติครอบครัวเป็นเส้นเลือดขอด
- คนที่ต้องยืนนาน ๆ เช่น พนักงานขาย ครู พยาบาล
- คนที่เคยมีภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ
ถ้าตรวจเจอเส้นเลือดขอดต้องทำยังไง
- เปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต – ออกกำลังกาย ใส่ถุงน่องทางการแพทย์ ยกขาสูง หลีกเลี่ยงการยืนนาน ๆ
- การรักษาด้วยการฉีดยา (Sclerotherapy) – ใช้สำหรับเส้นเลือดขอดขนาดเล็ก
- การรักษาด้วยเลเซอร์ (EVLT) หรือคลื่นวิทยุ (RFA) – สำหรับเส้นเลือดขอดขนาดกลางถึงใหญ่
- การผ่าตัด (ในกรณีรุนแรง) – ใช้เฉพาะในกรณีที่รักษาวิธีอื่นไม่ได้ผล
ควรเลือกตรวจแบบไหน
หากสงสัยว่าเป็นเส้นเลือดขอด ควรเลือก Duplex Ultrasound เพราะสามารถดูได้ทั้งโครงสร้างของหลอดเลือด และดูการไหลเวียนของเลือดไปพร้อมกัน ช่วยให้แพทย์วินิจฉัยได้อย่างแม่นยำ และวางแผนการรักษาได้ถูกต้อง
Ultrasound ธรรมดา แม้จะช่วยดูโครงสร้างของหลอดเลือดได้ แต่ ไม่สามารถตรวจดูการไหลเวียนของเลือด ทำให้ข้อมูลที่ได้อาจไม่เพียงพอสำหรับการรักษาเส้นเลือดขอด
สรุป
- ถ้าสงสัยว่าเป็นเส้นเลือดขอด ควรเลือก Duplex Ultrasound
- ให้ข้อมูลที่แม่นยำกว่า และช่วยให้แพทย์วินิจฉัยได้ถูกต้อง
- หากตรวจพบเส้นเลือดขอด ควรเข้ารับคำปรึกษาเพื่อวางแผนการรักษาที่เหมาะสม
อย่าปล่อยให้เส้นเลือดขอดเป็นปัญหาเรื้อรัง รีบตรวจให้ไว รู้ก่อน = รักษาได้เร็ว และช่วยให้ขากลับมาแข็งแรงขึ้นเร็วขึ้น
บทความโดย นพ.กรรณกริช สุ่มทอง
แพทย์ประจำศูนย์ศัลยกรรมผ่านกล้อง ศัลยกรรมหลอดเลือด
รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
รักษาเส้นเลือดขอดได้ที่โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม
ที่ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม เรามีทีมแพทย์เฉพาะทางด้านหลอดเลือด พร้อมเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ทันสมัย ให้บริการตรวจวินิจฉัยและรักษาเส้นเลือดขอดด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น ฉีดยา เลเซอร์ และจี้ด้วยคลื่นความถี่วิทยุ (RFA) โดยมีการประเมินแนวทางการรักษาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติมหรือปรึกษาแพทย์ สามารถ ติดต่อแผนกศัลยกรรมหลอดเลือด โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม
อย่ารอให้เส้นเลือดขอดส่งผลกระทบต่อสุขภาพ รีบดูแลตัวเองตั้งแต่วันนี้ เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น!
ติดต่อ ติดต่อ ศูนย์ศัลยกรรมผ่านกล้อง
รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา