บทความโดย
นพ. ชนินทร์ วสุธาลัยนันท์
แพทย์เฉพาะทางคลินิกหูคอจมูก
รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
ไซนัสอักเสบเป็นโรคที่พบได้บ่อยในทั้งเด็กและผู้ใหญ่ โดยเฉพาะช่วงที่ภูมิคุ้มกันอ่อนแอหรือมีการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนบน การตรวจวินิจฉัยไซนัสอย่างถูกต้องและแม่นยำตั้งแต่ระยะแรกมีความสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อนหรือการเรื้อรังที่อาจต้องถึงขั้นผ่าตัดไซนัสในภายหลัง
อ่านเพิ่มเติม
ไซนัสอักเสบ คืออะไร อาการ การรักษา และเมื่อไหร่ที่ควรพบแพทย์
ทำไมต้องตรวจไซนัส?
ผู้ที่มีอาการเรื้อรัง เช่น คัดจมูกข้างเดียว น้ำมูกเขียวหรือเหลืองบ่อย เจ็บโพรงจมูก ปวดหัวบริเวณโหนกแก้มหรือหน้าผาก หรือหายใจไม่สะดวก อาจกำลังมีภาวะไซนัสอักเสบแบบเรื้อรัง การตรวจวินิจฉัยที่ถูกต้องจะช่วยแยกไซนัสออกจากโรคหวัดหรือภูมิแพ้ทั่วไป และเป็นจุดเริ่มต้นของการรักษาที่ตรงจุด
อาการแบบไหนควรตรวจไซนัสทันที
- มีน้ำมูกสีเขียวข้นเรื้อรังมากกว่า 10 วัน
- ปวดบริเวณใบหน้า หน้าผาก หรือรอบตา
- คัดจมูกข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง
- มีกลิ่นเหม็นในจมูก หายใจมีกลิ่น
- มีประวัติเคยติดเชื้อไซนัสซ้ำหลายครั้งต่อปี
วิธีตรวจไซนัสที่ใช้บ่อย
CT Scan ไซนัส
เป็นวิธีที่แม่นยำที่สุดในการประเมินโพรงไซนัส สามารถมองเห็นภาวะบวม หนอง โพรงอากาศอุดตัน หรือความผิดปกติของเยื่อบุไซนัสในระดับลึกได้ โดยไม่ต้องเจ็บตัว และให้ผลลัพธ์รวดเร็ว
ข้อดี:
- ความแม่นยำสูง
- ประเมินภาวะแทรกซ้อนหรือความเสี่ยงต่อสมองและดวงตาได้
- วางแผนการผ่าตัดไซนัสแบบ Endoscopic ได้ละเอียด
ส่องกล้องโพรงจมูก (Nasal Endoscopy)
เป็นการใช้กล้องขนาดเล็กส่องเข้าไปในโพรงจมูก เพื่อดูสภาพเยื่อบุ ผนังกั้นจมูก การอักเสบ หรือสารคัดหลั่งโดยตรง ทำให้แพทย์สามารถประเมินอาการร่วมกับผล CT ได้แม่นยำมากขึ้น
ข้อดี:
- ไม่ต้องฉายรังสี
- เห็นภาพจริงจากจมูก
- ใช้ร่วมกับการวินิจฉัยภูมิแพ้หรือเนื้องอกจมูกได้
ตรวจแล้วเจออะไรบ้าง?
ผลการตรวจ CT และส่องกล้องอาจบ่งชี้ว่า
- เยื่อบุไซนัสบวมจากการอักเสบเรื้อรัง
- มีหนองหรือน้ำมูกข้นติดค้างในโพรงไซนัส
- ผนังกั้นจมูกคดหรือมีโครงสร้างผิดปกติ
- เนื้องอกหรือสิ่งแปลกปลอมในโพรงจมูก
จำเป็นต้องผ่าตัดหรือไม่?
หากรักษาด้วยยาแล้วอาการไม่ดีขึ้น และผลการตรวจยืนยันว่ามีการอุดตันเรื้อรังหรือโครงสร้างผิดปกติ อาจต้องพิจารณาการผ่าตัดไซนัสแบบส่องกล้อง (Endoscopic Sinus Surgery) โดยใช้เครื่องมือทันสมัย เช่น Microdebrider ที่ช่วยให้แพทย์ผ่าตัดได้แม่นยำ แผลเล็ก เจ็บน้อย และฟื้นตัวเร็ว
อ่านเพิ่มเติม
ทางเลือกการรักษาหลังวินิจฉัย
- ยาพ่นจมูกสเตียรอยด์
- ยาฆ่าเชื้อ (หากมีการติดเชื้อแบคทีเรีย)
- ยาละลายเสมหะและล้างจมูก
- ผ่าตัดไซนัสแบบส่องกล้องด้วย Microdebrider (กรณีเรื้อรังหรือซับซ้อน)
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
Q: ตรวจไซนัสอักเสบเจ็บไหม?
A: ไม่เจ็บมาก โดยเฉพาะ CT Scan จะใช้เวลาไม่นาน และไม่ต้องเจาะหรือล้วงเข้าไปในโพรงจมูก ส่วนการส่องกล้องอาจรู้สึกระคายเล็กน้อย
Q: ตรวจไซนัสต้องเตรียมตัวยังไง?
A: โดยทั่วไปไม่ต้องงดน้ำอาหาร แนะนำให้ล้างจมูกสะอาดก่อนตรวจ และแจ้งประวัติการแพ้ยาหรือใช้ยาพ่นจมูกให้แพทย์ทราบ
Q: ทำ CT Scan ไซนัสแม่นแค่ไหน?
A: แม่นยำสูงสุดเมื่อเทียบกับการตรวจทางอื่น สามารถเห็นการอักเสบภายในได้ทุกโพรงไซนัส เหมาะกับคนที่อาการไม่ดีขึ้นจากการรักษาเบื้องต้น
Q: ตรวจแล้วรักษาได้เลยไหม?
A: หากผลตรวจยืนยันการอักเสบหรือโพรงอุดตัน แพทย์สามารถเริ่มวางแผนการรักษาหรือส่งต่อการผ่าตัดทันทีได้
ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางหู คอ จมูก
หากคุณมีอาการตรงกับข้างต้น อย่ารอให้เรื้อรัง เพราะการรักษาแต่เนิ่น ๆ จะช่วยหลีกเลี่ยงการผ่าตัดที่ไม่จำเป็น และลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อน
ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางได้ที่ “ศูนย์หูคอจมูก โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม” พร้อมเทคโนโลยีการตรวจและรักษาทันสมัย เช่น CT Scan, กล้อง Endoscopy และเครื่อง Microdebrider
ติดต่อคลินิกหูคอจมูก รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
