ตรวจวินิจฉัยหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ทำอย่างไร ขั้นตอนการเตรียมตัว
หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท คืออะไร ทำไมต้องรีบตรวจ?
หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท (Herniated Disc) เกิดจากหมอนรองกระดูกที่เสื่อม แตก หรือเคลื่อนออกมากดทับเส้นประสาท ทำให้มีอาการ ปวดหลังร้าวลงขา ชา อ่อนแรง เดินลำบาก หากปล่อยทิ้งไว้นานเสี่ยงพิการถาวร
👉 การตรวจวินิจฉัยตั้งแต่ระยะแรกจึงสำคัญมาก เพื่อวางแผนรักษาอย่างเหมาะสม ไม่จำเป็นต้องรอให้ถึงขั้นผ่าตัดเสมอไป
วิธีวินิจฉัยหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
- ซักประวัติและตรวจร่างกาย
- แพทย์สอบถามอาการ ปวดหลัง ปวดร้าวลงขา ระยะเวลาที่เกิดขึ้น
- ตรวจการเคลื่อนไหว การยกขา (Straight Leg Raising Test) เพื่อดูการกดทับเส้นประสาท
- การตรวจภาพวินิจฉัย (Imaging)
- เอกซเรย์ (X-ray): ใช้ดูแนวกระดูก แต่ไม่สามารถเห็นหมอนรองกระดูกชัดเจน
- MRI (Magnetic Resonance Imaging): เป็นมาตรฐานทองคำ เห็นหมอนรองกระดูก เส้นประสาท และการกดทับได้ละเอียด
- CT Scan: ใช้กรณีไม่สามารถทำ MRI ได้
- การตรวจคลื่นไฟฟ้ากล้ามเนื้อ (EMG)
ช่วยวิเคราะห์ว่ามีเส้นประสาทถูกกดทับจริงหรือไม่ และรุนแรงแค่ไหน
ตารางเปรียบเทียบวิธีตรวจหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
| วิธีตรวจ | ตรวจพบอะไรได้บ้าง | ข้อดี | ข้อจำกัด |
| X-ray | แนวกระดูกสันหลัง, การเสื่อม, การเคลื่อนตัวของกระดูก | รวดเร็ว ค่าใช้จ่ายต่ำ | ไม่สามารถเห็นหมอนรองกระดูกหรือเส้นประสาทโดยตรง |
| MRI | เห็นหมอนรองกระดูก, เส้นประสาท, การกดทับ | มาตรฐานทองคำ เห็นรายละเอียดครบ | ใช้เวลานาน ค่าใช้จ่ายสูงกว่า X-ray |
| CT Scan | ภาพโครงสร้างกระดูกละเอียด | เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่สามารถทำ MRI ได้ | ไม่ชัดเจนเท่า MRI สำหรับเนื้อเยื่ออ่อน |
| EMG | การทำงานของเส้นประสาทและกล้ามเนื้อ | ช่วยยืนยันว่ามีเส้นประสาทถูกกดจริงหรือไม่ | อาจรู้สึกเจ็บเล็กน้อยขณะตรวจ |
ขั้นตอนการเตรียมตัวก่อนเข้ารับการตรวจ
- อาบน้ำและพักผ่อนให้เพียงพอ ก่อนตรวจ MRI/CT ควรใส่เสื้อผ้าที่สบาย
- งดโลหะและเครื่องประดับ เช่น นาฬิกา สร้อย แหวน (โดยเฉพาะตอนตรวจ MRI)
- แจ้งโรคประจำตัวและยาที่ใช้ โดยเฉพาะยาละลายลิ่มเลือด หรือยาสำหรับโรคหัวใจ
- งดอาหารหรือน้ำบางกรณี ตามคำแนะนำแพทย์ (เช่น ถ้ามีการใช้ยานอนหลับเพื่อช่วยในการตรวจ)
- เตรียมผลตรวจเก่า เช่น ฟิล์มเอกซเรย์ หรือผล MRI เดิม เพื่อให้แพทย์เปรียบเทียบความเปลี่ยนแปลง
อาการแบบไหนควรรีบตรวจ?
- ปวดหลังร้าวลงขาหรือแขนเรื้อรัง
- มีอาการชา มือเท้าอ่อนแรง
- เดินนาน ๆ แล้วชาหรือเจ็บจนต้องหยุด
- ควบคุมการขับถ่าย/ปัสสาวะลำบาก
👉 หากมีอาการเหล่านี้ อย่ารอให้ถึงขั้นพิการ ควรตรวจวินิจฉัยกับแพทย์เฉพาะทางทันที
การรักษาหลังวินิจฉัย
แม้ผลตรวจพบหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท แต่ 90% ไม่จำเป็นต้องผ่าตัด แพทย์อาจเลือกการรักษาแบบอนุรักษ์ก่อน เช่น
- การใช้ยา
- การทำกายภาพบำบัด
- การฉีดยาลดการอักเสบเฉพาะจุด
- การผ่าตัดผ่านกล้อง (Minimally Invasive Surgery) ในรายที่อาการรุนแรง
อ่านเพิ่มเติม ผ่าตัดหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทแบบใหม่ เจ็บน้อย ฟื้นตัวไว
ตรวจหมอนรองกระดูกใกล้บ้าน
หากคุณอยู่ในย่าน หนองแขม–เพชรเกษม–พุทธมณฑลสาย 3–4–5–บางแค โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม เดินทางสะดวก ใกล้ช่อง 3 หนองแขม และไม่ไกลจากเดอะมอลล์บางแค มีทีมแพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกและข้อ พร้อมเทคโนโลยีการวินิจฉัยครบวงจร
FAQ : คำถามที่พบบ่อย
Q: ตรวจหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทเจ็บไหม?
A: การตรวจ MRI หรือ CT Scan ไม่เจ็บ เพียงนอนอยู่นิ่ง ๆ ระหว่างการตรวจ
Q: ตรวจใช้เวลานานเท่าไร?
A: MRI ใช้เวลาประมาณ 30–45 นาที ขึ้นอยู่กับตำแหน่งและรายละเอียดที่ต้องการตรวจ
Q: ต้องเตรียมตัวอย่างไรก่อนตรวจ?
A: ควรงดโลหะ/เครื่องประดับ และแจ้งโรคประจำตัว ยาที่ใช้อยู่กับแพทย์
Q: ถ้าผลตรวจยืนยันว่าเป็นหมอนรองกระดูกทับเส้น แปลว่าต้องผ่าตัดทันทีหรือไม่?
A: ไม่จำเป็นเสมอไป ส่วนใหญ่เริ่มจากการรักษาแบบไม่ผ่าตัดก่อน
ตรวจและรักษาหมอนรองกระดูกใกล้บ้าน
หากคุณมีอาการ ปวดหลังร้าวลงขา ชา อ่อนแรง อย่าปล่อยให้อาการรุนแรงจนเสี่ยงพิการ ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางได้ที่ ศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม
เพราะเรื่องกระดูกและข้อ รอไม่ได้
ปล่อยไว้เรื้อรัง อาจรักษายาก
ติดต่อศูนย์กระดูกและข้อ รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
