บทความโดย
พญ.นุชนันท์ สมพรพาณิชย์
แพทย์ประจำศูนย์กระดูกและข้อ
เคยรู้สึกมือชา ปลายนิ้วไม่มีแรง หรือข้อมือปวดแบบไม่ทราบสาเหตุไหม หลายคนอาจคิดว่าเป็นเพียงอาการเมื่อยล้าธรรมดา หรือเกิดจากการใช้งานมือหนักเกินไป แต่ถ้าอาการเหล่านี้เกิดขึ้นบ่อยขึ้นเรื่อย ๆ อาจเป็นสัญญาณเตือนของ “พังผืดกดทับเส้นประสาท” ภาวะที่พบได้บ่อยในกลุ่มคนที่ใช้มือซ้ำ ๆ เป็นเวลานาน
พังผืดกดทับเส้นประสาทคืออะไร
พังผืดกดทับเส้นประสาท หรือ Carpal Tunnel Syndrome (CTS) เป็นภาวะที่เกิดจากเส้นประสาทมีเดียน (Median Nerve) ซึ่งอยู่บริเวณข้อมือ ถูกกดทับจากพังผืดที่หนาตัวขึ้น ทำให้เส้นประสาทส่งสัญญาณไปยังนิ้วมือและกล้ามเนื้อได้ไม่เต็มที่ ส่งผลให้เกิดอาการชามือ ปวดข้อมือ หรืออ่อนแรง
อาการที่บ่งบอกว่าอาจเป็นพังผืดกดทับเส้นประสาท
- มือชา โดยเฉพาะนิ้วโป้ง นิ้วชี้ และนิ้วกลาง
- อาการชามักเกิดขึ้นตอนกลางคืน หรือช่วงตื่นนอน
- ชาเป็น ๆ หาย ๆ รุนแรงขึ้นเมื่อใช้มือเป็นเวลานาน
- ข้อมือปวดโดยไม่มีสาเหตุที่ชัดเจน
- ปวดลามไปถึงนิ้วมือ หรือบางครั้งอาจร้าวขึ้นไปที่แขน
- มีอาการปวดมากขึ้นเมื่อใช้มือจับสิ่งของ หรือขยับข้อมือ
- สะบัดมือแล้วอาการดีขึ้นชั่วคราว
- หากปล่อยให้เป็นเรื้อรัง อาจทำให้กล้ามเนื้อนิ้วโป้งอ่อนแรง จับของหล่นบ่อย
พังผืดกดทับเส้นประสาท VS อาการชาจากสาเหตุอื่น
| อาการ | พังผืดกดทับเส้นประสาท | อาการชาจากสาเหตุอื่น |
| ตำแหน่งที่ชา | นิ้วโป้ง นิ้วชี้ นิ้วกลาง | อาจชาทั่วมือ หรือปลายนิ้วทั้งหมด |
| ช่วงเวลาที่เป็นมากที่สุด | ตอนกลางคืน หรือตื่นนอน | อาจเกิดขึ้นทั้งวัน ขึ้นอยู่กับสาเหตุ |
| สาเหตุหลัก | เส้นประสาทมีเดียนถูกกดทับ | หมอนรองกระดูกคอเสื่อม เบาหวาน การไหลเวียนเลือดผิดปกติ |
| อาการดีขึ้นเมื่อทำอะไร | สะบัดมือ หรือขยับข้อมือ | อาจต้องเปลี่ยนท่าทาง หรือพักมือ |
วิธีป้องกันและดูแลอาการเบื้องต้น
ปรับพฤติกรรมการใช้มือ
- หลีกเลี่ยงการใช้งานมือหนัก หรือจับของแน่นเป็นเวลานาน
- ใช้เมาส์และคีย์บอร์ดที่ออกแบบมาให้รองรับข้อมือ
ออกกำลังกายข้อมือและนิ้วมือ
- กำแบมือเบา ๆ
- ใช้เฝือกหรืออุปกรณ์ช่วยพยุงข้อมือในเวลากลางคืน
- พักมือและยืดเหยียดข้อมือเป็นระยะทุก 30 นาที
แนวทางการรักษา
- ระยะเริ่มต้น: ปรับพฤติกรรม พักมือ ทำกายภาพบำบัด
- ระยะปานกลาง: ใช้ยาแก้อักเสบ ใส่อุปกรณ์พยุงข้อมือเพื่อลดแรงกดทับ
- ระยะรุนแรง: อาจต้องผ่าตัดเพื่อลดการกดทับของเส้นประสาท
สรุป
หากคุณเริ่มมีอาการชาปลายนิ้ว ปวดข้อมือ ควรรีบเช็คตัวเอง หากอาการเกิดขึ้นบ่อย โดยเฉพาะตอนกลางคืน และสะบัดมือแล้วดีขึ้น อาจเป็นสัญญาณเตือนของพังผืดกดทับเส้นประสาท การดูแลตัวเองตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยลดโอกาสที่อาการจะลุกลามจนต้องใช้การรักษาที่ซับซ้อน
FAQ คำถามที่พบบ่อย
Q: พังผืดกดทับเส้นประสาท รักษาหายไหม?
A: หากตรวจพบในระยะเริ่มต้น สามารถรักษาให้หายขาดได้โดยไม่ต้องผ่าตัด แต่ในรายที่เป็นรุนแรง อาจต้องรักษาด้วยการผ่าตัด
Q: ทำไมอาการชามักเกิดตอนกลางคืน?
A: เพราะท่าทางข้อมือระหว่างนอนหลับอาจทำให้เส้นประสาทถูกกดทับมากขึ้น
Q: วิธีสังเกตอาการว่าเป็นพังผืดทับเส้นประสาทหรือไม่?
A: หากมือชานิ้วโป้ง นิ้วชี้ นิ้วกลาง และสะบัดมือแล้วอาการดีขึ้น ควรรีบปรึกษาแพทย์
ศูนย์กระดูกและข้อ รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม พร้อมดูแลคุณ
หากคุณมีอาการชาปลายนิ้ว ปวดข้อมือ หรือสงสัยว่าตนเองอาจมีพังผืดทับเส้นประสาท อย่ารอช้า! ทีมแพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกและข้อของโรงพยาบาลวิชัยเวชฯ หนองแขม พร้อมให้คำปรึกษา ตรวจวินิจฉัย และวางแผนการรักษาอย่างเหมาะสมกับคุณ
เพราะเรื่องกระดูกและข้อ รอไม่ได้
ปล่อยไว้เรื้อรัง อาจรักษายาก
ติดต่อศูนย์กระดูกและข้อ รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
