โรคมือ เท้า ปาก (Hand Foot and Mouth Disease) เป็นโรคติดเชื้อ ที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสกลุ่มเอนเทอโรไวรัส สายพันธุ์ที่พบบ่อย เช่น
- คอกซากี่ไวรัส ( Coxasackie Virus A16, A6)
- เอนเทอโรไวรัส Enterovirus 71 (EV71)
พบบ่อยในเด็กทารกและเด็กเล็ก อายุต่ำกว่า 5 ปี เกิดโรคได้ตลอดทั้งปี แต่พบบ่อยในฤดูฝนถึงฤดูหนาว
โรคมือเท้าปาก ติดต่อได้อย่างไร
เชื้อไวรัสอาจติดมากับมือ หรือของที่เปื้อน เช่น ตุ่มใสบนผิวหนัง น้ำมูก เสมหะ น้ำลาย หรืออุจจาระที่ติดเชื้อ ซึ่งส่วนใหญ่สถานที่ที่เด็กจะติดเชื้อโรคมือเท้าปาก จะเป็นสถานที่ที่มีความแออัด เช่น เนอสเซอรี่ เดย์แคร์ หรือสถานรับเลี้ยงเด็ก หรือเป็นสถานที่ที่เด็กมีกิจกรรม และใช้สิ่งของร่วมกัน
อาการโรคมือเท้าปาก
- อาการเริ่มต้นจะเหมือนไข้หวัดทั่วไป คือ มีอาการไข้ต่ำ อ่อนเพลีย
- ต่อมา 1-2 วัน มีตุ่มในปากแตกเป็นแผล อาจจะเป็นแผลบริเวณเพดานอ่อน หรือในช่องปากเจ็บปาก มีตุ่มแดงหรือน้ำใส ที่มือ เท้า ก้น เป็นตุ่มเจ็บ ไม่คัน
โรคมือเท้าปากส่วนใหญ่มักมีอาการไม่รุนแรง สามารถหายเป็นปกติภายใน 7-10 วัน
ภาวะแทรกซ้อนของโรคมือเท้าปาก ที่อาจเกิดขึ้นได้
ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ มีตั้งแต่ไม่รุนแรง เช่น
- ภาวะขาดน้ำ เนื่องจากเด็กมีเจ็บปาก ทำให้ทานได้น้อย
- ซึมลง ไม่เล่น ไม่ทานอาหารหรือนม
- ไอ มีเสมหะมาก ดูเหนื่อย ๆ หน้าซีด
- กระสับกระส่าย หายใจเร็ว เหนื่อยหอบ
- อาเจียนมาก ปวดหัวมาก
- ตัวเย็น เดินเซ
รวมถึงภาวะแทรกซ้อนรุนแรง แต่พบได้ไม่บ่อย เช่น
- เยื่อหุ้มสมองอักเสบ
- สมองอักเสบ
- อัมพาต กล้ามเนื้ออ่อนแรง
- เสียชีวิต
- หากพบอาการดังกล่าว ให้รีบพามาพบแพทย์
การรักษาโรคมือเท้าปากในเด็ก
โรคนี้ยังไม่มียารักษาเฉพาะ จะเป็นการรักษาตามอาการ หรือการรักษาแบบประคับประคอง เช่น ให้ยาลดไข้ เช็ดตัว ทายาชาเฉพาะที่ ที่ใช้ทาแผลในปาก เพื่อให้เด็กเจ็บน้อยลง และสามารถทานอาหารได้มากขึ้น
ข้อแนะนำเพิ่มเติม
เนื่องจากเด็กเล็กเมื่อป่วยเป็นโรคมือเท้าปาก จะมีแผลในปาก กระพุ้งแก้ม หรือลิ้น ควรให้รับประทานอาหารอ่อน รับประทานอาหารที่เย็น ๆ เช่น นมเย็น เพื่อให้เด็กสามารถทานได้มากขึ้น ป้อนนมจากช้อนแทนการดูดจากขวด ดื่มน้ำบ่อย ๆ และพักผ่อนให้เพียงพอ
การป้องกันโรคมือเท้าปาก
- ล้างมือบ่อย ๆ ด้วยน้ำและสบู่ แอลกอฮอล์เจล ไม่สามารถฆ่าเชื้อไวรัสนี้ได้
- ตัดเล็บให้สั้น
- หลีกเลี่ยงการคลุกคลีกับผู้ป่วย
- ไม่ใช้จาน ชาม ช้อนส้อมแก้วน้ำ ขวดนม ร่วมกับผู้อื่น
- เมื่อสงสัยว่าลูกหลานมีอาการเป็นโรคมือเท้าปาก ควรรีบพาไปพบแพทย์ ผู้ป่วยโรคมือเท้าปาก ควรหยุดเรียนอย่างน้อย 1 สัปดาห์ หรือจนกว่าจะหายเป็นปกติ
ดูแลสุขภาพลูกน้อยอย่างครบวงจร
ติดต่อศูนย์กุมารเวช รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
