ปัจจุบันประเทศไทยเริ่มทยอยฉีดวัคซีนโควิด-19 กันมากขึ้น โดยการฉีดวัคซีนถือเป็นเรื่องจำเป็นและเร่งด่วน เพื่อป้องกันการติดเชื้อโควิด-19 ลดความรุนแรง และลดอัตราการเสียชีวิต หากติดเชื้อโควิด-19 ซึ่งหลังการฉีดวัคซีนการสังเกตอาการเป็นสิ่งสำคัญมาก ซึ่งผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนทั่วไปที่สามารถเกิดขึ้นได้ เช่น ปวด บวม แดง มีไข้ต่ำ ๆ ปวดเมื่อยเนื้อตัว แต่สำหรับบางรายที่อาจจะมีอาการแพ้วัคซีน หรือเกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงจากการฉีดวัคซีน ซึ่งหากเกิดการแพ้วัคซีน ควรต้องรีบพบแพทย์ เพื่อทำการรักษา
อาการแพ้วัคซีน หรืออาการข้างเคียงรุนแรงจากการฉีดวัคซีน หรือที่เรียกว่า แอนาฟิเล็กซิส ซึ่งจะก่อให้เกิดความเสี่ยงมากที่สุด โดยทั่วไปมักจะเกิดภายใน 30 นาทีหลังได้รับวัคซีน ซึ่งหากเกิดอาการต่าง ๆ ที่บ่งบอกว่าแพ้วัคซีน หรือแพ้สารประกอบในวัคซีน จะเป็นข้อห้ามในการรับวัคซีนชนิดเดิมในครั้งต่อไป จาก สถติพบว่าการแพ้วัคซีน หรือพบอาการข้างเคียงของวัคซีนรุนแรง พบได้น้อยมาก จะพบ 2.5-10 คนจากการฉีด 1,000,000 โดส
สัญญาณเตือนที่อาจจะบอกว่าคุณแพ้วัคซีน ได้แก่
1. หน้ามืด เป็นลม เวียนศีรษะมาก เนื่องจากหากเกิดการแพ้รุนแรง จะทำให้ความดันในร่างกายต่ำลง เลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ จะทำให้มีอาการวูบหรือหน้ามืดเป็นลมได้
2. แน่นหน้าอก จะมีลักษณะคล้ายมีอะไรมากดทับ หรือรัดบริเวณหน้าอก เมื่อหยุดพัก อาการแน่นหน้าอกก็ยังไม่ดีขึ้น และเป็นมากขึ้นเรื่อย ๆ หรืออาจมีอาการอื่นร่วม เช่น ใจสั่น เหงื่อแตก
3. หอบเหนื่อย หายใจมีเสียงวี๊ด หายใจไม่สะดวก เนื่องจากหลอดลมในปอดตีบแคบลง หรือหดเกร็ง ส่งผลทำให้ลมหรือออกซิเจนเข้าไปในปอดได้น้อยลง จะทำให้มีอาการเหนื่อยหอบมากขึ้น เวลาหายใจจะมีเสียงวี้ด ควรต้องรีบพบแพทย์ แพทย์อาจจะฉีดยาแก้แพ้ ยาขยายหลอดลม หรือให้ยาเพิ่มความดันโลหิต เพื่อบรรเทาอาการที่เกิดขึ้น
4. ผื่นขึ้น ลักษณะของผื่นเป็นผื่นแดง ๆ เป็นปื้น ๆ มีอาการเหมือนผื่นลมพิษทั่วตัวและมีอาการคัน
5. หน้าบวม ปากบวม มีอาการบวม ของปากลิ้น และเพดานอ่อน
6. คลื่นไส้ อาเจียน มากกว่า 5 ครั้งโดยไม่มีสาเหตุ ทานยาแก้คลื่นไส้ อาการไม่ดีขึ้น ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าอาจเป็นอาการจากการแพ้วัคซีน ควรรีบมาพบแพทย์
7. อ่อนแรง ชาครึ่งซีก อาจเป็นสัญญาณเตือนของลิ่มเลือดอุดตัน ร่วมกับเกร็ดเลือดต่ำ หรือที่เรียกว่า ภาวะ VITT เกิดจากองค์ประกอบของวัคซีนบางส่วนที่กระตุ้นให้ร่างกายของผู้ที่ได้รับวัคซีน สร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมา และไปกระตุ้นเกล็ดเลือด ทำให้ลิ่มเลือดอุดตัน และเกร็ดเลือดต่ำ
สถิติผู้ที่เกิดภาวะ VITT
ในประชากรทั่วไป อาจพบได้ 1 : 100,000 คน
- กลุ่มผู้สูงอายุยิ่งพบภาวะนี้ได้น้อยมาก พบได้ 1: 1,000,000 คน
- ผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 55 ปี พบได้ 1: 50,000 คน
- ส่วนใหญ่พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย
อาการของภาวะ VITT มักจะเกิดขึ้นในสัปดาห์ที่ 1-2 หรือตั้งแต่วันที่ 5-30 วันหลังจากได้รับวัคซีนโควิด-19 เข็มแรก โดยอาการจะขึ้นอยู่กับว่าลิ่มเลือดอุดตันเกิดขึ้นที่บริเวณอวัยวะส่วนใด ยกตัวอย่างเช่น
ลิ่มเลือดอุดตันที่หลอดเลือดดำของสมอง ซึ่งพบได้บ่อยที่สุด อาการที่เกิดขึ้น ได้แก่
- มึนศีรษะ
- ปวดศีรษะรุนแรงมากขึ้นเรื่อย ๆ
- คลื่นไส้อาเจียนตามัว
- แขนขาอ่อนแรง
- ชาครึ่งซีก
- ชัก
ซึ่งหากเกิดลิ่มเลือดอุดตันในสมอง ต้องรีบพบแพทย์เป็นการเร่งด่วน ภายใน 3 ชั่วโมง เพื่อป้องกันการเกิดอัมพฤกษ์ อัมพาต
ลิ่มเลือดอุดตันที่หลอดเลือดดำในท้อง เป็นจุดที่พบได้บ่อยรองลงมาจากสมอง อาการที่เกิดขึ้น ได้แก่
- ปวดท้อง โดยเริ่มจากปวดไม่มาก และจะปวดมากขึ้นเรื่อย ๆ แต่จะไม่มีอาการท้องเสีย
- คลื่นไส้ อาเจียน
ลิ่มเลือดอุดตันที่หลอดเลือดดำของปอด พบได้น้อยมาก อาการที่เกิดขึ้น ได้แก่
- เหนื่อยง่าย
- เจ็บหน้าอก
ลิ่มเลือดอุดตันที่หลอดเลือดดำของปอด อาการที่เกิดขึ้น ได้แก่
- ขาบวมข้างเดียว
- หรืออาจเกิดอาการอื่น ๆ จากเกล็ดเลือดต่ำ เช่น มีรอยช้ำเลือด หรือมีจุดเลือดออกเล็ก ๆ ได้
หากเกิดอาการต่าง ๆ ข้างต้น ควรรีบพบแพทย์โดยเร็วที่สุด หรือโทร 1669
บทความที่เกี่ยวข้อง
ดูแลร่างกายให้พร้อม เพื่อสุขภาพที่ดี
ป้องกันโรคร้ายแรงที่อาจเกิดขึ้น
ติดต่อ ศูนย์ตรวจสุขภาพ รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา
