เป็นมะเร็งหรือไม่..ตรวจได้จากเลือด

บทความโดย
นพ.ศิษฎา หาญสุรนันท์
แพทย์ประจำคลินิกอายุรกรรมเฉพาะทาง

มะเร็งยังคงเป็นหนึ่งในโรคที่คร่าชีวิตคนไทยมากที่สุด และที่น่ากังวลคือ ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักรู้ตัวเมื่อโรคลุกลามแล้ว ทำให้โอกาสในการรักษาลดลงอย่างมาก

ด้วยเหตุนี้ การตรวจคัดกรองเพื่อค้นหาความผิดปกติตั้งแต่ระยะเริ่มต้นจึงเป็นสิ่งจำเป็น โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “การตรวจสารบ่งชี้มะเร็ง” หรือ Tumor Marker ซึ่งเป็นหนึ่งในวิธีที่ง่ายและรวดเร็วที่สุดในการประเมินความเสี่ยงมะเร็งจากการเจาะเลือด

Tumor Marker คืออะไร?

Tumor Marker คือสารเคมีที่ผลิตโดยเซลล์มะเร็ง หรือร่างกายตอบสนองเมื่อมีเนื้องอกผิดปกติ สามารถตรวจได้จากเลือด โดยค่าที่ได้จะช่วยประเมินว่าในร่างกายอาจมีความเสี่ยงหรือสัญญาณของมะเร็งหรือไม่

แม้ไม่สามารถยืนยันผลได้ 100% แต่ Tumor Marker เป็นเครื่องมือคัดกรองเบื้องต้นที่สำคัญ ช่วยให้แพทย์พิจารณาว่าควรตรวจอะไรต่อ เช่น อัลตราซาวด์, CT Scan หรือส่องกล้อง เป็นต้น

ข้อควรรู้ก่อนตรวจ Tumor Marker

• Tumor Marker บางชนิดอาจสูงขึ้นจากโรคที่ไม่ใช่มะเร็ง เช่น การอักเสบเรื้อรัง หรือต่อมโต
• มะเร็งบางชนิดอาจไม่แสดงค่า Tumor Marker ผิดปกติ โดยเฉพาะระยะแรก
• ค่าที่ได้ควรพิจารณาร่วมกับประวัติทางคลินิก การตรวจร่างกาย และการตรวจทางภาพ
• ควรตรวจจากห้องปฏิบัติการเดียวกันเพื่อความแม่นยำในการติดตามค่า
• หากค่าที่ตรวจมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ อาจต้องตรวจเพิ่มเติมเพื่อวินิจฉัย

สารบ่งชี้มะเร็งที่นิยมตรวจในปัจจุบัน

ไม่จำเป็นต้องตรวจทุกชนิด แพทย์จะประเมินตามความเสี่ยงของแต่ละบุคคล

ตรวจ Tumor Marker แล้วจะรู้เลยไหมว่าเป็นมะเร็ง?

ไม่เสมอไป การตรวจพบค่าสูงเป็น “สัญญาณเตือน” ไม่ใช่การยืนยันการวินิจฉัย แพทย์จะใช้ข้อมูลประกอบกับการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และอาจแนะนำการตรวจเพิ่มเติม เช่น อัลตราซาวด์ ส่องกล้อง หรือ CT Scan เพื่อให้ได้ผลแม่นยำยิ่งขึ้น

กลุ่มเสี่ยงที่ควรตรวจ Tumor Marker อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง

• ผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นมะเร็ง
• ผู้ที่มีอายุมากกว่า 40 ปี
• ผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยง เช่น สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ พักผ่อนน้อย
• ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น ตับแข็ง, ไวรัสตับอักเสบ B หรือ C
• ผู้ที่มีอาการผิดปกติเรื้อรัง เช่น น้ำหนักลด เบื่ออาหาร หรืออ่อนเพลียไม่มีสาเหตุ

คำถามพบบ่อยเกี่ยวกับการตรวจ Tumor Marker

Q: ต้องงดน้ำงดอาหารก่อนไหม?
A: โดยทั่วไปไม่ต้องงด เว้นแต่แพทย์แนะนำเฉพาะบางชนิด

Q: ตรวจครั้งเดียวพอไหม?
A: ควรตรวจเป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง

Q: ตรวจที่ไหนดี?
A: ควรเลือกโรงพยาบาลที่มีแพทย์เฉพาะทางด้านอายุรกรรมหรือมะเร็ง พร้อมบริการวินิจฉัยต่อเนื่อง

สรุป: ตรวจเลือด = รู้ทันมะเร็งเร็วขึ้น

Tumor Marker ไม่ใช่การวินิจฉัยขั้นสุดท้าย แต่เป็น “สัญญาณเตือนล่วงหน้า” ที่ช่วยให้คุณมีโอกาสรับมือกับโรคร้ายก่อนสาย การตรวจประจำปีโดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยงจึงเป็นสิ่งสำคัญ

บทความเพิ่มเติม

• ตรวจมะเร็งปอด Low Dose CT Scan ไม่ต้องรอให้มีอาการ

ปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านอายุรกรรม หรือเข้ารับการตรวจ Tumor Marker ได้ที่ศูนย์อายุร กรรมเฉพาะทาง รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม

ติดต่อขอคำปรึกษาได้ที่
ศูนย์อายุรกรรม รพ.วิชัยเวชฯ หนองแขม
02-441-6999
หรือ ติดต่อได้ผ่านช่องทางไลน์ได้ง่ายๆ  Line
หรือ สามารถตรวจเช็ค ตารางแพทย์ออกตรวจ เพื่อขอเข้ารับคำปรึกษา